Giáo án bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết trang 111, 112, 113, 114, 115 Tập 2 - Chân trời sáng tạo

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

* NV1:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS: Phân tích văn bản Phòng ngừa “bệnh” nói, viết sáo rỗng

1. Văn bản đã đáp ứng yêu cầu và bố cục của kiểu bài nghị luận về một vấn để cần giải quyết như thế nào?

2. Ở phần thân bài, văn bản đã triển khai theo trình tự trình bày nhận thức về vấn để trước, đề xuất giải pháp sau hay kết hợp trình bày nhận thức với đề xuất giải pháp? Theo em, trình tự mà tác giả lựa chọn có ưu thế gì trong việc trình bày vấn đề mà văn bản nêu lên?

3. Tác giả đã dùng những lí lẽ, bằng chứng nào để làm sáng tỏ vấn đề?

4. Bài viết đã đề xuất những giải pháp cụ thể nào?

* Hướng dẫn phân tích kiểu văn bản: 

Văn bản: Phòng ngừa “bệnh” nói, viết sáo rỗng

1. Văn bản đã nêu vấn đề, giải thích, đưa ra các luận điểm, nêu những lí lẽ, bằng chứng để người đọc có thể hiểu sâu sắc hơn, chứng minh cho luận điểm vừa nêu. Văn bản cũng nêu lên giải pháp để khắc phục vấn đề, sau đó kết luận lại.

2.

- Văn bản đã triển khai theo trình tự trình bày nhận thức về vấn đề trước, đề xuất giải pháp sau

- Theo em, trình tự mà tác giả lựa chọn có ưu thế: làm rõ cho người đọc, người nghe hiểu thật rõ về vấn đề, tác hại rồi mới đề xuất giải pháp. Như vậy sẽ mang tính thuyết phục hơn.

3.

- Lý lẽ: Ngày nay, “bệnh” sáo rỗng vẫn tiếp tục lây lan ra nhiều nơi, nhiều người.

- Bằng chứng: 

+ Có cán bộ địa phương xuống thăm cơ sở (nhất là ở các xã miền núi, biên giới, vùng sâu, vùng xa) khi nói chuyện với bà con nông dân mà toàn dùng những từ “đao to búa lớn” đại loại như: phải xây dựng xã vững về chính trị, giàu về kinh tế, đẹp về văn hoá, mạnh về quốc phòng - an ninh; phải khai thác tiềm năng sẵn có, xác định cho được một ngành kinh tế mũi nhọn để làm hướng đột phá cho sự phát triển; phải phấn đấu đưa địa phương trở thành đầu tàu dẫn dắt cho cả vùng, cả khu vực;...

+ Có lẽ,“bệnh” sáo rỗng thời nay dễ thấy nhất là hầu như đi đâu, chỗ nào người ta cũng nói đến từ “4.0” như một thứ mốt thời thượng. Trong hội nghị, trên diễn đàn, ở văn bản báo cáo, thậm chí cả lúc trà dư tửu hậu, người ta liên tục nhắc đến đủ thứ “4.0”. Không chỉ “trí thức 4.0”, “doanh nghiệp 4.0”, “doanh nhân 4.0”, “lãnh đạo 4.0”,  “quản lí 4.0”,“trường học 4.0”... mà còn “công nhân 4.0”, “nông dân 4.0”, “trồng rau 4.0”, “nuôi cá 4.0”... thậm chí là “bảo mẫu 4.0”, “ô sin 4.0”, “lao công 4.0”.

+ Chả thế mà tại hội nghị nông nghiệp, một bí thư tỉnh uỷ ở phía nam từng phải nhắc nhở cán bộ, viên chức ngành nông nghiệp địa phương không lạm dụng từ “4.0” khi trao đổi, trò chuyện với bà con nông dân, vì nói như thế vừa sáo rỗng, vừa xa dân! Còn một đại biểu Quốc hội từng bày tỏ: Miệng luôn nói thời đại “4.0” mà tư duy vẫn ở tầm “0.4” thì khó làm nên trò trống gì.

4. - Giải pháp: Để tránh chạy theo tâm lí đám đông, bản thân mỗi người phải tự trang bị, củng cố, bồi đắp cho mình bản lĩnh, dũng khí, đạo đức, tri thức, niềm tin khoa học để không bị hoà lẫn/ nhạt nhoà bởi đám đông bị thao túng, nhưng vẫn đủ tự tin để không bị tụt hậu với chân lí của thời cuộc, xã hội. Bên cạnh đó, mọi người khi nói, viết cần thường xuyên học hỏi, trau dồi, làm giàu ngôn ngữ tiếng Việt; biết sử dụng câu từ đúng lúc, đúng chỗ, đúng mực, phù hợp với hoàn cảnh, môi trường giao tiếp để góp phần vừa giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, vừa chuẩn mực hoá phong cách ứng xử và lành mạnh hoá môi trường thông tin xã hội.