Giải VBT Ngữ Văn 9 Tổng kết từ vựng (luyện tập tổng hợp)

1. Bài tập 1 , tr. 158, SGK

Trả lời:

- Thể hiện tích hợp ý nghĩa cần biểu đạt là từ: gật gù

- Lí do: Gật gù là “gật nhẹ và nhiều lần, biểu thị thái độ đồng tình, tán thưởng”; còn gật đầu là “động tác cúi đầu xuống rồi ngẩng lên, thường để chào hỏi hay thể hiện sự đồng ý”. Như vậy, gật gù là từ tượng hình, mang tính biểu cảm hơn từ gât đầu.

2. Bài tập 4, tr. 159, SGK

Trả lời:

Cái hay trong cách dùng từ là ở việc dùng:

- Các từ thuộc trường nghĩa màu sắc: đỏ, xanh, hồng.

- Các từ thuộc trường nghĩa về lửa nhưng đã chuyển nghĩa sang trường tình cảm: lửa, cháy, tro.

3. Bài tập 6, tr. 159, SGK

Trả lời:

- Nội dung phê phán của truyện: Một số người sính chữ gọi bác sĩ là Đốc tờ (doctor), nhưng anh chàng này còn dùng bố đốc tờ thì thật là siêu sính chữ. Qua đó phê phán những kẻ dốt chữ mà hay nói chữ

4. Tìm mười từ có nghĩa gốc chỉ bộ phận cơ thể con người được chuyển sang chỉ bộ phận của đồ vật. Đặt câu với mỗi từ đó

Trả lời:

Từ cần tìm	Nghĩa gốc	Nghĩa chuyển	Các câu có dùng từ theo nghĩa chuyển
Cổ	Cổ người	Cổ chai	Nắm vào cổ chai thì dễ sách chai lên
tay	Tay người	Tay áo	Tay áo của bạn bị bẩn rồi
Mắt	Mắt người	Măt xích	Mắt xích xe đạp đã bị tuột ra
chân	Chân người	Chân bàn	Chân bàn đã bị gãy gần hết
Đầu	Đầu người	Đầu đường	Chị ấy bán hàng ở đầu đường
lưng	Lưng người	Lưng núi	Lưng nuí thấp thoáng bóng thôn làng
mũi	Mũi người	Mũi dao	Mũi dao này nhọn quá
Tóc	Tóc người	Dây tóc bóng đèn	Dây tóc bóng đèn bị cháy
Lưỡi	Lưỡi người	Lưỡi cày	Lưỡi cày này gãy rồi
Mặt	Mặt người	Mặt bàn	Trên mặt bàn bày la liệt đồ đạc

5. Từ nhóm trong đoạn thơ được dùng với nghĩa nào? Gía trị nghệ thuật của nó như thế nào?

Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ

Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm

Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm,

Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi,

Nhóm niềm xôi gạo mới, sẻ chung vui,

Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ...

(Bằng Việt, Bếp lửa)

Trả lời:

Từ nhóm được dùng với

- Nghĩa gốc: làm cho lửa bắt vào để cháy lên

- Nghĩa chuyển: nhóm được chuyển nghĩa sang trường từ vựng tình cảm.

→Qua đó tác giả bày tỏ những suy ngẫm sâu sắc về cuộc đời bà. Ngày ngày bà nhóm lên bếp lửa cũng là nhóm lên niềm vui, sự sống niềm yêu thương cho cháu và mọi người

Các bài giải vở bài tập Ngữ Văn lớp 9 (VBT Ngữ Văn 9) khác:

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 9 hay khác:

Trang trước Trang sau

Các loạt bài lớp 9 khác