Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022



Với mục đích giúp học sinh có kế hoạch ôn tập hiệu quả từ đó đạt điểm cao trong các bài thi, bài kiểm tra môn Vật Lí 12, VietJack biên soạn loạt bài đề cương ôn tập Vật Lí 12 Học kì 2 .... Đề cương sẽ tóm tắt các nội dung chính, quan trọng cần ôn tập cũng như đưa ra các bài tập chọn lọc, điển hình giúp bạn ôn tập môn Vật Lí 12 hiệu quả.

A. LÝ THUYẾT CẦN NẮM

CHƯƠNG IV. DAO ĐỘNG VÀ SÓNG ĐIỆN TỪ

I. Dao động điện từ. Mạch dao động LC.

1. Mạch dao động là mạch kín gồm một tụ điện có điện dung C mắc với cuộn dây cảm thuần có độ tự cảm L (không điện trở trong, r ≈ 0).

Sau khi tụ đã được tích điện, nó phóng điện qua cuộn cảm và tạo ra trong mạch LC một dao động điện từ tự do.

- Điện tích ở hai bản tụ, hiệu điện thế hai bản tụ và dòng điện qua cuộn cảm biến thiến điều hòa với cùng:

Tần số góc riêng: Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022

Tần số riêng: Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022

Chu kì riêng: Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022

2. Dao động điện từ tự do trong mạch dao động

Chọn t = 0, q = q0 và i = 0 ⇒ φ = 0 khi đó:

- Điện tích và dòng điện:q = q0cos (ωt) và i = I0cos (ωt + Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 ) với I0 = ωq0

- Điện áp ở hai đầu cuộn cảm thuần (hoặc hai đầu tụ): u = Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 cosωt ( V)

Nhận xét: Cường độ dòng điện i trong mạch dao động LC sớm pha hơn điện tích q, điện áp một góc Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022.

3. Năng lượng điện từ trong mạch dao động LC.

Giả sử điện tích biến thiên điều hòa: q = q0cosωt.

+) Năng lượng điện trường trong tụ điện:

WC = Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 qu = Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 cos2(ωt) = W0 cos2(ωt)

+) Năng lượng từ trường trên cuộn cảm:

WL = Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 Li2 = Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 20222 qo2 sin2(ωt) = Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022cos2(ωt) = W0 sin2(ωt)

+) Năng lượng điện từ:

W = WC + WL = Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 = Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 LIo2 = Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 CUo2 = W0 = hằng số (không đổi theo t)

- Năng lượng điện trường và năng lượng từ trường biến thiên tuần hoàn với tần số góc:

ω’ = 2ω, f’ = 2f và chu kì T’ = T/2.

- Trong quá trình dao động luôn có sự chuyển hóa qua lại giữa năng lượng điện và năng lượng từ.

Tổng năng lượng điện trường và năng lượng từ trường của mạch gọi là năng lượng điện từ, bảo toàn (không đổi theo thời gian)

II. Điện từ trường.

1. Điện trường xoáy.

- Điện trường xoáy có các đường sức là các đường cong kín, bao quanh các đường sức của từ trường. (Khác với đường sức của điện trường tĩnh).

- Tại bất cứ nơi nào, khi có sự biến thiên của điện trường thì đều xuất hiện từ trường và ngược lại.

2. Từ trường xoáy có đường sức của từ trường bao giờ cũng khép kín

3. Điện từ trường:

- Sự biến thiênchuyển hóa liên tục của điện trường và từ trường trong không gian gây ra điện từ trường.

- Điện từ trường lan truyền trong không gian với tốc độ bằng tốc độ ánh sáng: c = 3.108m/s

- Điện từ trường biến thiên tuần hoàn theo thời gian, không gian.

III. Sóng điện từ.

1. Sóng điện từ là điện từ trường lan truyền trong không gian, kể cả chân không.

2. Đặc điểm của sóng điện từ.

- Sóng điện từ lan truyền trong chân với tốc độ bằng tốc độ của ánh sáng: c = 3.108m/s.

- Sóng điện từ là sóng ngang, tại một điểm bất kỳ trên phương truyền véctơ cường độ điện trường Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 và véctơ cảm ứng từ Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 vuông góc với nhau và vuông góc với phương truyền sóng.

( Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 ⊥ phương truyền sóng)

- Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022 đều biến thiên tuần hoàn theo không gian và thời gian và luôn luôn đồng pha.

3. Tính chất của sóng điện từ.

- Có đầy đủ các tính chất giống như sóng cơ học. Phản xạ, khúc xạ, giao thoa…..

- Truyền được trong mọi môi trường vật chất và cả trong chân không.

- Tần số của sóng điện từ là tần số của trường điện từ.

- Bước sóng của sóng điện từ trong chân không: Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022

- Mang năng lương.

- Sóng điện từ truyền từ môi trường này sang môi trương khác: tần số không đổi, vận tốc, bước sóng thay đổi.

4. Ứng dụng của sóng điện từ.

- Sóng điện từ dùng làm sóng mang để chuyển tải các dao động âm thanh, hình ảnh… đi xa bằng phương pháp biến điệu.

LOẠI SÓNG

BƯỚC SÓNG

TẦN SỐ

ỨNG DỤNG

Sóng dài

100km - 1km

3 – 300 KHz

Năng lượng thấp, thông tin dưới nước

Sóng trung

100m - 1000m

0.3 - 3 MHz

Ban ngày bị tầng điện ly hấp thụ nên không truyền được xa,chỉ truyền tốt vào ban đêm.

Sóng ngắn

10m - 100m

3 - 30 MHz

Phản xạ trên tầng điện ly, nên truyền đến mọi điểm trên Trái Đất

Sóng cực ngắn

0,1 m - 10m

30 – 3.104 MHz

Không phản xạ trên tầng điện ly → truyền lên vệ tinh → VTTH

5. Sơ đồ khối của máy phát thanh vô tuyến điện đơn giản:

Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022

(1): Micrô.

(2): Mạch phát sóng điện từ cao tần.

(3): Mạch biến điệu.

(4): Mạch khuyếch đại.

(5): Anten phát.

Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022

(1): Anten thu.

(2): Mạch khuyếch đại dao động điện từ cao tần.

(3): Mạch tách sóng.

(4): Mạch khuyếch đại dao động điện từ âm tần.

(5): Loa.

6. Nguyên tắc thu sóng điện từ: Dựa vào cộng hượng điện từ trong mạch LC (f = f0)

- Tần số thu khi có cộng hưởng điện từ: Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022

- Bước sóng điện từ thu được là: Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022

- Chu kì sóng điện từ thu được: Đề cương ôn tập Học kì 2 Vật Lí 12 năm 2021 - 2022

...................................................................................................................................................................................................................