Trắc nghiệm Sinh 12 Bài 12 (có đáp án): Di truyền liên kết với giới tính và di truyền ngoài nhân (Phần 4)

---

---

Với bài tập & câu hỏi trắc nghiệm Sinh 12 Bài 12: Di truyền liên kết với giới tính và di truyền ngoài nhân có đáp án và lời giải chi tiết đầy đủ các mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng sẽ giúp học sinh ôn trắc nghiệm Sinh học 12.

Câu 36: Ở gà, giới đực mang cặp nhiễm sắc thể giới tính XX, giới cái mang cặp nhiễm sắc thể giới tính XY. Cho phép lai: Pt/c gà lông dài, màu đen x gà lông ngắn, màu trắng, F₁ thu được toàn gà lông dài, màu đen. Cho gà trống F₁ giao phối với gà mái chưa biết kiểu gen thu được F₂ gồm: 20 con gà mái lông dài, màu đen: 20 con gà mái lông ngắn, màu trắng: 5 con gà mái lông dài, màu trắng: 5 con gà mái lông ngắn, màu đen. Tất cả gà trống của F₂ đều có lông dài, màu đen. Biết 1 gen quy định 1 tính trạng trội lặn hoàn toàn, không có đột biến xảy ra. Tần số hoán vị gen của gà F₁ là

A. 5%     B. 20%     C. 10%     D. 25%

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Xét sự phân li của từng tính trạng

Chiều dài lông: 3 lông dài : 1 lông ngắn → Aa x Aa

Tỉ lệ phân li kiểu hình không đều ở hai giới , gen lặn biểu hiện nhiều ở gà mái → gen lặn nằm trên NST X.

Màu sắc lông : 3 lông đen : 1 lông ngắn → Bb x Bb

Tỉ lệ phân li kiểu hình không đều ở hai giới, gen lặn biểu hiện nhiều ở gà mái → gen lặn nằm trên NST X

Hai gen liên kết với nhau cùng nằm trên NST giới tính X

Ta có

Gà trống lông dài màu đen 100% → nhân X^AB từ gà mái nên gà mái có kiểu gen X^ABY

Gà mái có KG: 0,4 X^ABY ; 0,4 X^abY ; 0,1 X^AbY ; 0,1 X^aBY

Tần số hoán vị gen của gà trống F₁ là: 0,1 + 0,1 = 0,2

Câu 37: Cho phép lai sau đây ở ruồi giấm: . Biết mỗi gen quy định một tính trạng, alen trội là trội hoàn toàn, F₁ có kiểu hình mang ba tính trạng trội và ba tính trạng lặn chiếm 42,5%. Có bao nhiêu kết luận đúng trong số các kết luận sau đây?

1) Số cá thể đực mang 1 trong 3 tính trạng trội ở F₁ chiếm 11,25%.

2) Số cá thể cái mang kiểu gen đồng hợp về cả 3 cặp gen trên chiếm 2,5 %

3) Tần số hoán vị gen ở giới cái là 20%.

4) Số cá thể cái mang cả ba cặp gen dị hợp ở F₁ chiếm 2,5%.

A. 2     B. 3     C. 1     D. 4

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

P: Ab/aB X^MX^m x AB/ab X^MY.

F₁ có kiểu hình mang ba tính trạng trội và ba tính trạng lặn chiếm 42,5%

⇒ A-B-X^M- + aabbX^mY = (50%+aabb)x3/4 + aabb x 1/4 = 42,5%

→ aabb = 5%

1) Số cá thể đực mang 1 trong 3 tính trạng trội ở F₁ chiếm 11,25%. → đúng

A-bbX^mY = (25%-aabb) x 1/4 = 5%

aaB-X^mY = 5%

aabbX^MY = 5% x 1/4 = 1,25%

2) Số cá thể cái mang kiểu gen đồng hợp về cả 3 cặp gen trên chiếm 2,5 % → đúng

AABBX^MX^M = aabbX^MX^M = 5% x 1/4 = 1,25% → tổng số là 2,5%

3) Tần số hoán vị gen ở giới cái là 20%. → đúng

aabb = 5% = 10% ab x 50% ab → f = 20%

4) Số cá thể cái mang cả ba cặp gen dị hợp ở F₁ chiếm 2,5%. → đúng

AaBbX^MX^m = (0,1 x 0,5 x 2) x 1/4 = 2,5%

Câu 38: Cho phép lai . Biết mỗi cặp tính trạng do một cặp gen quy định và di truyền trội hoàn toàn, tần số hoán vị gen giữa A và B là 20%, giữa D và E không có hoán vị gen. Theo lý thuyết, có bao nhiêu nhận định đúng trong các nhận định sau?

I. Tỉ lệ cá thể con mang A, B và có cặp nhiễm sắc thể giới tính là là 7,5%.

II. Giao tử AB chiếm 10%

III. Cơ thể cái giảm phân cho tối đa 8 loại giao tử

IV. Tỉ lệ cá thể con có kiểu hình đồng lặn là 2,5%.

A. 1.     B. 3.     C. 4.     D. 2

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Xét cặp NST mang cặp gen Aa và Bb

→ aabb = 0,01 → A-B-=0,51; A-bb=aaB-=0,24

Xét cặp NST giới tính

Xét các phát biểu:

I sai, tỷ lệ cá thể con mang A, B và có cặp nhiễm sắc thể giới tính là là 0,51A-B- =12,75%

IV đúng, tỷ lệ cá thể con có kiểu hình đồng hợp lặn là

Câu 39: Ở ruồi giấm, alen A quy định thân xám trội hoàn toàn so với alen a quy định thân đen, alen B quy định, cánh dài trội hoàn toàn so với alen b quy định cánh cụt. Hai cặp gen này cùng nằm trên một cặp NST thường. Alen D quy định mắt đỏ trội hoàn toàn so với alen d quy định mắt trắng. Gen quy định màu mắt nằm trên NST giới tính X, không có alen tưong ứng trên Y. Thực hiện phép lai thu được F₁. Ở F₁, ruồi thân đen cánh cụt mắt đỏ chiếm tỉ lệ 10%. Theo lí thuyết, có bao nhiêu dự đoán sau đây đúng?

I. Tỷ lệ ruồi đực mang một trong 3 tính trạng trội ở F₁ chiếm 14,53%.

II. Tỷ lệ ruồi cái dị hợp về 2 trong 3 cặp gen ở F₁ chiếm 17,6%.

III. Tỷ lệ ruồi đực có kiểu gen mang 2 alen trội chiếm 15%.

IV. Tỷ lệ ruồi cái mang 3 alen trội trong kiểu gen chiếm 14,6%

A. 2     B. 4     C. 3     D. 1

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Tỷ lệ ruồi thân đen , cánh cụt, mắt đỏ

Xét các phát biểu:

I sai. Tỷ lệ ruồi đực mắt đỏ mang 1 trong 3 tính trạng trội:

A-bbX^dY+aaB-X^dY + aabbX^DY = (0,3+0,05+0,2) 0,25 =13,75%

II sai. Tỷ lệ ruồi cái dị hợp về 2 trong 3 cặp gen ở F₁ là:

III đúng. Tỷ lệ ruồi đực mang 2 alen trội :

IV sai. Ruồi cái mang 3 alen trội:

Câu 40: Ở ruồi giấm, giả sử cặp gen thứ nhất gồm 2 alen A,a nằm trên NST số 1, cặp gen thứ 2 gồm 2 alen B,b và cặp gen thứ ba gồm 2 alen D,d cùng nằm trên NST số 2 và cách nhau 40cm, cặp gen thứ tư gồm 2 alen E,e nằm trên cặp NST giới tính. Nếu mỗi gen quy định 1 tính trạng và tính trạng trội là trội hoàn toàn, nếu lai giữa cặp bố mẹ: thì ở đời con kiểu hình gồm 3 tính trạng trội và 1 tính trạng lặn chiếm tỷ lệ là:

A. 25%     B. 6,25%     C. 37,5%     D. 32,5%

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Aa x aa → lAa:laa

Tỷ lệ kiểu hình đời con có 3 tính trạng trội và 1 tính trạng lặn là:

Câu 41: Ở ruồi giấm, alen A quy định thân xám trội hoàn toàn so với alen a quy định thân đen; alen B quy định cánh dài trội hoàn toàn so với alen b quy định cánh cụt; hai cặp gen này cùng nằm trên một cặp nhiễm sắc thể thường. Alen D quy định mắt đỏ trội hoàn toàn so với alen d quy định mắt trắng, gen quy định màu mắt nằm trên vùng không tương đồng của nhiễm sắc thể giới tính X. Cho giao phối giữa ruồi cái thân xám, cánh dài, mắt đỏ với ruồi đực thân đen, cánh cụt, mắt trắng thu được F₁ 100% ruồi thân xám, cánh dài, mắt đỏ. Cho F₁ giao phối với nhau được F₂ xuất hiện tỉ lệ kiểu hình ruồi thân xám, cánh dài, mắt đỏ và kiểu hình ruồi thân xám, cánh cụt, mắt trắng là 51,25%. Nếu không có đột biến thì tần số hoán vị gen ở ruồi cái F₁ là

Cho các kết luận sau:

(1) Con ruồi cái F₁ có tần số hoán vị gen là 30%.

(2) Con ruồi cái F₁ có kiểu gen

(3) Tỉ lệ ruồi cái dị hợp 3 cặp gen ở F₂ là 15%.

(4) Tỉ lệ kiểu hình mang 2 tính trạng trội và một tính trạng lặn ở F₂ là 31,25%.

(5) Lấy ngẫu nhiên 2 cá thể thân xám, cánh dài, mắt đỏ ở F₂, xác suất lấy được một con cái thuần chủng là 14,2%.

Số kết luận đúng là:

A. 2     B. 3     C. 4     D. 1

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

- Ở ruồi giấm con đực không có hoán vị gen.

- P: ♀ Xám, dài, đỏ × ♂ đen, cụt, trắng → F₁: 100% xám, dài, đỏ.

→ F₁ dị hợp 3 cặp gen và P thuần chủng.

- F₁ × F₁: (Aa,Bb)X^DX^d × (Aa,Bb)X^DY → F₂: (A-,B-)X^D- + (A-,bb)X^dY = 0,5125.

→ A-,B- = 0,65; A-,bb = aa,B- = 0,1; aa,bb = 0,15.

(1) sai: aa,bb = ♀ab × ♂ab = 0,15 = 0,3 × 0,5 → ♀ab = 0,3 (giao tử liên kết).

→ Tần số hoán vị gen f = 1 – 2 × 0,3 = 0,4 (40%).

(2) đúng:

(3) sai: Tỉ lệ con cái F₂ dị hợp 3 cặp gen

X^DX^d = (0,3 × 0,5 × 2) × 1/4 = 7,5%.

(4) đúng: Tỉ lệ kiểu hình mang 2 tính trạng trội và 1 tính trạng lặn ở F₂:

(A-,B-) X^dY + (A-,bb + aa,B-)X^D- = 0,65 × 1/4 + (0,1 + 0,1) × 3/4 = 31,25%.

(5) đúng: Ở F₂:

- Trong số các cá thể (A-,B-)X^D-, tỉ lệ cá thể ; tỉ lệ cá thể không phải X^DX^D = 1 – 1/13 = 12/13.

- Xác suất = (1/13)¹ × (12/13)¹ × = 24/169 = 14,2%.

Câu 42: Ở ruồi giấm, alen A qui định mắt đỏ trội hoàn toàn so với alen a qui định mắt trắng. Biết rằng không xảy ra đột biến. Theo lí thuyết, phép lai nào sau đây cho đời con có kiểu hình phân li theo tỉ lệ: 2 ruồi cái mắt đỏ : 1 ruồi đực mắt đỏ : 1 ruồi đực mắt trắng?

A. X^AX^a x X^AY.     B. X^AX^A x X^aY.

C. X^AX^a x X^aY.     D. X^aX^a x X^AY.

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

alen A đỏ > a trắng.

X^AX^a x X^AY → 2 ruồi cái mắt đỏ : 1 ruồi đực mắt đỏ : 1 ruồi đực mắt trắng

Câu 43: Ở một loài động vật, xét 3 cặp gen A, a; B, b và D, d qui định 3 tính trạng khác nhau, các alen trội đều trội hoàn toàn. Tiến hành phép lai P: thu được F₁. Trong tổng số cá thể F₁ số cá thể không mang alen trội của các gen trên chiếm 3%. Biết rằng không xảy ra đột biến nhưng xảy ra hoán vị gen ở cả quá trình hình thành giao tử đực và giao tử cái với tần số bằng nhau. Theo lí thuyết, ở F₁ là

A. Số cá thể có kiểu gen mang 3 alen trội chiếm 31%.

B. Số cá thể mang kiểu hình trội của cả 3 tính trạng chiếm 26%.

C. Trong tổng số cá thể cái mang kiểu hình trội của 3 tính trạng, số cá thể có kiểu gen dị hợp một cặp gen chiếm 20%.

D. Số cá thể cái dị hợp về cả 3 cặp gen chiếm 26,5%.

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

A. Số cá thể có kiểu gen mang 3 alen trội chiếm 31%. → đúng

AaBbX^DX^d + AaBBX^dX^d + AaBBX^dY + AABbX^dX^d + AABbX^dY = 31%

B. Số cá thể mang kiểu hình trội của cả 3 tính trạng chiếm 26%. → sai

A-B-X^D- = (50%+6%)x50% = 28%

C. Trong tổng số cá thể cái mang kiểu hình trội của 3 tính trạng, số cá thể có kiểu gen dị hợp một cặp gen chiếm 20%. → sai

(AABBX^DX^d + AaBBX^dX^d + AABbX^dX^d) / A-B-X^DX- = 16,96%

D. Số cá thể cái dị hợp về cả 3 cặp gen chiếm 26,5%. → sai

AaBbX^DX^d = 6%

Câu 44: Ở một loài động vật, cho biết mỗi gen qui định một tính trạng, trong quá trình giảm phân đã xảy ra hoán vị gen ở cả hai giới với tần số như nhau. Phép lai P: thu được có tỉ lệ kiểu hình lặn về cả 3 tính trạng nêu trên chiếm 4%. Theo lí thuyết, dự đoán nào sau đây đúng về kết quả ở F₁?

A. Có 40 loại kiểu gen và 16 loại kiểu hình.

B. Tỉ lệ kiểu hình mang 1 trong 3 tính trạng trội chiếm 11/52.

C. Tỉ lệ kiểu gen mang 3 alen trội chiếm 36%.

D. Số cá thể có kiểu gen đồng hợp 3 cặp gen trong số các cá thể cái mang 3 tính trạng trội là 4/33.

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

F₁ : aabbX^dY = 4% → aabb = 16% → f = 20%

A. Có 40 loại kiểu gen và 16 loại kiểu hình. → sai, số KG = 40, số KH = 4x3 = 12

B. Tỉ lệ kiểu hình mang 1 trong 3 tính trạng trội chiếm 11/52. → sai

A-bbX^dY + aaB-X^dY + aabbX^D- = 9%x0,25x2 + 16%x0,75 = 16,5%

C. Tỉ lệ kiểu gen mang 3 alen trội chiếm 36%.

AABbX^dY + AaBBX^dY + AAbbX^D(X^d, Y) + aaBBX^D(X^d, Y) + AaBbX^D(X^d, Y)

= 0,4.0,1.2.0,25 + 0,1.0,1.0,5.2 + (0,4.0,4.2+0,1.0,1.2).0,5

= 0,2

D. Số cá thể có kiểu gen đồng hợp 3 cặp gen trong số các cá thể cái mang 3 tính trạng trội là 4/33. → đúng

AABBX^DX^D / A-B-X^DX- = (0,4.0,4.0,25)/(0,66.0,5) = 4/33

Câu 45: Cho biết mỗi cặp tính trạng do một cặp gen qui định và các gen trội lặn hoàn toàn; tần số hoán vị gen giữa A và a là 20%, tần số hoán vị gen giữa D và d là 40%. Xét phép lai (P): . Tính theo lí thuyết, số cá thể mang 4 tính trạng trội ở F₁ chiếm tỉ lệ

A. 0,09.     B. 0,22.     C. 0,33.     D. 0,24.

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

(P): (fAa=20%; fDd = 40%)

A-B-X^DE- = (0,1+0,4.0,5).0,3 = 9%

Câu 46: Cho phép lai P: thu được F₁. Trong tổng số cá thể F₁, số cá thể không mang alen trội của các gen trên chiếm 3%. Biết rằng không xảy ra đột biến nhưng xảy ra hoán vị gen ở 2 giới với tần số bằng nhau, Theo lí thuyết, ở F₁ số cá thể mang alen trội của cả 3 gen trên chiếm tỉ lệ

A. 22%.     B. 46%.     C. 28%.     D. 32%.

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

P: AaBb x AaBb → F₁: aabb = 4% = 20%ab x 20%ab or 10%abx40%ab

→ P có dạng: Ab/aB, f = 40%

Hoặc Ab/aB x AB/ab, f = 20%

Câu 47: Ở một loài côn trùng, cặp nhiễm sắc thể giới tính ở giới cái là XX, giới đực là XY; tính trạng màu cánh do hai cặp gen phân li độc lập cùng quy định. Cho con cái cánh đen thuần chủng lai với con đực cánh trắng thuần chủng (P), thu được F₁ toàn con cánh đen. Cho con đực F₁ lai với con cái có kiểu gen đồng hợp tử lặn, thu được F_a có kiểu hình phân li theo tỉ lệ: 2 con đực cánh trắng : 1 con cái cánh đen : 1 con cái cánh trắng. Cho F₁ giao phối ngẫu nhiên, thu được F₂. Theo lí thuyết, trong số con cánh trắng ở F₂, số con đực chiếm tỉ lệ

A. 5/7.     B. 2/3.     C. 3/5.     D. 1/3.

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Cái là XX, giới đực là XY

Tính trạng màu cánh do hai cặp gen phân li độc lập cùng quy định.

F_a: 3 trắng: 1 đen → tương tác bổ sung tỉ lệ 9: 7

Tính trạng màu sắc cánh biểu hiện không đều ở 2 giới → nằm trên vùng không tương đồng của X mà tính trạng màu sắc do 2 gen phân li độc lập quy định

→ A-X^B- : đen

A-X^b- ; aaX^B-; aaX^b-: trắng

Sơ đồ lai kiểm chứng thích hợp.

Cho F₁ ngẫu phối: AaX^BX^b x AaX^BY

→ F₂: (3A-: 1aa) (1/4 X^BX^B: 1/4 X^BX^b: 1/4 X^BY: 1/4 X^bY)

Đực cánh trắng/ cánh trắng = (A-X^bY + aaX^BY) / (A-X^b- ; aaX^B-; aaX^b-)

= 5/7

Câu 48: Ở một loài động vật, lai con cái lông đen với con đực lông trắng, thu được F₁ có 100% con lông đen. Cho F₁ giao phối ngẫu nhiên với nhau F₂ thu được 9 lông đen : 7 lông trắng. Trong đó lông trắng mang toàn gen lặn chỉ có ở con đực. Cho các con lông đen ở F₂ giao phối với nhau thì tỉ lệ lông đen thu được ở F₃ là bao nhiêu ? Biết giảm phân thụ tinh xảy ra bình thường và không có đột biến xảy ra.

A. 7/9.     B. 9/16.     C. 3/16.     D. 1/32.

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

F₂ thu được 9 lông đen : 7 lông trắng

Biểu hiện của KH không đều ở 2 giới → nằm trên NST X

A-X^B-: đen

A-X^b-; aaX^B-; aaX^b-: trắng

P: AAX^BX^B x aaX^bY

F₁: AaX^BX^b: AaX^BY

F₁ ngẫu phối

F₂: (3A-:1aa) (2X^B-: 1X^BY: 1X^bY)

Lông đen F₂ giao phối với nhau:

(1AAX^BX^B: 1AAX^BX^b: 2AaX^BX^B: 2AaX^BX^b) x (1AAX^BY : 2AaX^BY)

G: (AX^B = 1/2; AX^b = aX^B = 1/4 ; aX^b = 1/12) (AX^B = AY = 1/3 ; AX^b = aY = 1/6)

→ lông đen F₃ = 7/9

Câu 49: Ở một loài thú, cặp nhiễm sắc thể giới tính ở giới cái là XX, giới đực là XY; tính trạng màu sắc thân do hai cặp gen phân li độc lập quy định. Cho con cái thân đen thuần chủng giao phối với con đực thân trắng thuần chủng (P), thu được F₁ có 100% cá thể thân đen. Cho con đực F₁ lai với con cái có kiểu gen đồng hợp tử lặn, thu được F_a có kiểu hình phân li theo tỉ lệ: 2 con đực cánh trắng : 1 con cái cánh đen : 1 con cái cánh trắng. Cho F₁ giao phối ngẫu nhiên, thu được F₂. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I. Tính trạng màu sắc thân di truyền theo quy luật tương tác bổ sung và liên kết giới tính.

II. Trong số con thân trắng ở F₂, số con đực chiếm tỉ lệ là 5/7.

III. Trong số con thân đen ở F₂, số con cái chiếm tỉ lệ là 2/3.

IV. Trong số con đực ở F₂, số con thân đen chiếm tỉ lệ là 3/4.

A. 1.     B. 2.     C. 3.     D. 4.

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

I đúng. Đực F₁ lai phân tích, thu được F_a có kiểu hình phân li theo tỉ lệ

2 con đực thân trắng : 1 con cái thân đen : 1 con cái thân trắng.

→ Tính trạng di truyền theo quy luật tương tác bổ sung và liên kết giới tính.

Quy ước gen:

A-B- quy định thân đen;

A-bb+aaB- + aabb đều quy định thân trắng.

Vì hai cặp gen tương tác bổ sung nên chỉ có 1 cặp liên kết giới tính, có thể cặp Aa hoặc cặp Bb liên kết giới tính đều cho kết quả đúng. Ta có:

P: Cái đen thuần chủng (AAX^BX^B) x Đực trắng thuần chủng (aaX^bY).

→ F₁ có kiểu gen AaX^BX^b, AaX^BY. Cho F₁ lai với nhau: AaX^BX^b x AaX^BY.

F₂ có: 6A-X^BX- : 3A-X^BY : 3A-X^bY : 2aaX^BX- : 1aaX^BY : 1aaX^bY.

Tỉ lệ KH: 6 con cái thân đen : 3 con đực thân đen : 2 con cái thân trắng : 5 con đực thân trắng

II đúng. Trong số con thân trắng ở F₂, số con đực chiếm tỉ lệ là 5/7

III đúng. Trong số con thân đen ở F₂, số con đực chiếm tỉ lệ là 1/3 → Số con cái: 1 - 1/3 = 2/3

IV sai. Trong số con đực ở F₂, số con thân đen chiếm tỉ lệ là 3/8

Xem thêm câu hỏi trắc nghiệm Sinh học 12 có đáp án ôn thi THPT Quốc gia hay khác:

• Trắc nghiệm Sinh 12 Bài 13: Ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện của gen
• Trắc nghiệm Sinh 12 Bài 13: Ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện của gen (Phần 2)
• Trắc nghiệm tổng hợp Sinh 12 Chương 2
• Trắc nghiệm tổng hợp Sinh 12 Chương 2 (Phần 2)
• Trắc nghiệm Sinh 12 Bài 16 - 17: Cấu trúc di truyền của quần thể

---

---

---