Nội dung chính bài Chiến thắng Mtao Mxây hay nhất - Cánh diều

Trang trước Trang sau

Với nội dung chính bài Chiến thắng Mtao Mxây Ngữ văn lớp 10 hay nhất bộ sách Cánh diều sẽ giúp học sinh nắm được nội dung của tác phẩm Chiến thắng Mtao Mxây.

Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây thuộc phần giữa của tác phẩm: Sau khi về làm chồng hai chị em tù trưởng Hơ Nhị và Hơ Bhị, Đăm Săn trở nên một tù trưởng giàu có và uy danh lừng lẫy. Các tù trưởng Kên Kên (Mtao Grứ) và tù trưởng Sắt (Mtao Mxây) lừa lúc Đăm Săn cùng các nô lệ lên rẫy, ra sông lao động sản xuất đã kéo người tới cướp phá buôn làng của chàng và bắt Hơ Nhị về làm vợ. Cả hai lần ấy Đăm Săn đều tổ chức đánh trả và chiến thắng, vừa cứu được vợ lại vừa sáp nhập được đất đai của cải của kẻ địch khiến cho oai danh của chàng càng lừng lẫy, bộ tộc càng giàu có và đông đúc hơn.. Sau đó Đăm Săn cùng các nô lệ trở về sau chiến thắng và tổ chức ăn mừng, tiệc tùng linh đình.

Bố cục Chiến thắng Mtao – Mxây

- Phần 1 (Từ đầu đến “cắt đầu Mtao Mxây đem bêu ngoài đường”): Trận đánh giữa hai tù trưởng.

- Phần 2 (Tiếp đến “Họ đến bãi ngoài làng, rồi vào làng”): Đăm Săn cùng nô lệ ra về sau chiến thắng.

- Phần 3 (Còn lại): Cảnh Đăm Săn ăn mừng chiến thắng.

Tóm tắt Chiến thắng Mtao Mxây

Tóm tắt tác phẩm Chiến thắng Mtao – Mxây - Mẫu 2

Nhân lúc Đăm Săn cùng các nô lệ lên rẫy, Mtao Mxây đã đến phá buôn làng và bắt Hơ Nhị về làm vợ. Đăm Săn đến nhà Mtao Mxây khiêu chiến để cứu người vợ của mình. Lần đầu, chàng thách Mtao Mxây đọ dao nhưng hắn sợ không dám đồng ý. Khi Đăm Săn dọa đốt nhà, hắn mới chịu xuống và múa khiên. Mtao Mxây rung khiên múa, tiếng kêu lạch cạch; đến lượt Đăm Săn, mỗi lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh, chạy vun vút trong khi Mtao Mxây chỉ bước thấp bước cao chạy hết bãi đông sang bãi tây. Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho một miếng trầu nhưng Đăm Săn đỡ được, ăn vào thì sức lực tăng lên gấp bội. Đăm Săn lại múa khiên, đâm Mtao Mxây nhưng không thủng được áo giáp của hắn. Nhờ Trời giúp đỡ, Đăm Săn ném một cái chày tròn vào tai của kẻ địch, nên giành được chiến thắng, cắt đầu của Mtao Mxây đem bêu ra đường. Chàng cứu được vợ, và tất cả tôi tớ của Mtao Mxây nguyện đi theo Đăm Săn. Dân làng mở tiệc mừng chiến thắng của Đăm Săn và đón chào những dân làng mới.

Tóm tắt tác phẩm Chiến thắng Mtao – Mxây - Mẫu 3

Trong lúc Đăm Săn cùng tôi tớ lên nương làm rẫy làm lụng thì Mtao Mxây đã đem người đến cướp Hơ Nhị. Biết tin người vợ của mình bị bắt, Đăm Săn tìm đến nhà Mtao Mxây. Đăm Săn một mình vào nhà phải dọa đốt nhà hắn mới chịu xuống. Mtao Mxây múa khiên trước. Hăn rung khiên kêu lạch xạch như quả mướp khô. Đến lượt Đăm Săn múa, một lần sốc tới, chàng vượt một đồi tranh, một lần sốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Còn Mtao Mxây thì bước cao bước thấp chạy hết bãi Tây sang bãi Đông,... Khi đã thấm mệt thì Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho miếng trầu nhưng lại bị Đăm Săn cướp mất thế là sức mạnh của chàng được tăng gấp bội lần. Chàng đâm Mtao Mxay trúng nhưng không thủng được áo giáp của hắn. Đăm Săn được thần Mặt Trời, đưa cho lời khuyên và Đăm Săn đã chiến thắng.

Tác giả - tác phẩm: Chiến thắng Mtao – Mxây

I. Tìm hiểu tác phẩm Chiến thắng Mtao Mxây

1. Thể loại: Sử thi 

2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Đoạn trích Chiến thắng Mtao - Mxay nằm ở phần giữa của sử thi Đăm Săn của dân tộc Ê-đê. 

Chiến thắng Mtao Mxây | Ngữ văn lớp 10 Cánh diều

3. Phương thức biểu đạt : Tự sự 

4. Người kể chuyện: Người kể chuyện ngôi thứ 3

5. Tóm tắt:

“Chiến thắng Mtao-Mxay” kể về cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao-Mxay. Mtao Mxay lợi dụng lúc tù trưởng Đăm Săn đi vắng đã mang quân sang định cướp vợ Hơ Nhị và đánh phá buôn làng của của Đăm Săn. Cả hai lần Mtao Mxay mang quân sang xâm chiếm, Đăm Săn đều chiến thắng trở về và thu lại rất nhiều đất đai, nô lệ. 

6. Bố cục:

- Phần 1: Nguyên nhân cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxay

- Phần 2: Diễn biến cuộc đọ sức giữa Đăm Săn và Mtao Mxay

- Phần 3: Đăm Săn cùng nô lệ trở về làng sau khi chiến thắng

7. Giá trị nội dung:

- Ca ngợi dũng cảm, trọng danh dự, gắn bó với gia đình 

- Phê phán tính cách tham lam, độc ác, hèn nhát

8. Giá trị nghệ thuật: 

- Nghệ thuật so sánh, ẩn dụ 

- Nghệ thuật phóng đại 

II. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Chiến thắng Mtao Mxây

1. Nguyên nhân của cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây

- Tù trưởng Mtao Mxây nổi tiếng giàu có, khôn ngoan, sắc sảo khắp vùng cao nguyên nhưng lại độc ác và hèn nhát .

- Tủ trưởng Đăm Săn là người dân tộc Ê-đê, là người dũng cảm, ngay thẳng, tài trí, và sức mạnh phi thường.

- Nhân cơ hội lúc Đăm Săn vắng nhà Mtao Mxây đến bắt Hơ- Nhị ( vợ Đăm Săn) về làm vợ mình và cướp phá ngôi làng .

- Đối với người Ê-đê sống dưới chế độ mẫu hệ thì việc bị kẻ thù cướp đi vợ có khác gì sự khiêu khích, là nỗi sỉ nhục to lớn đối với bản thân Đăm Săn và cả dân tộc.

=> Buộc Đăm Săn phải khiêu chiến với Mtao Mxây để đòi lại hạnh phúc cho bản thân và danh dự cho thị tộc.

2. Diễn biến cuộc đọ sức giữa Đăm Săn và Mtao Mxây

Thái độ của hai tù trưởng trước khi trận đấu bắt đầu

- Đăm Săn là người khiêu chiến: “Ta thách nhà ngươi đọ dao với ta đấy”, “ta sẽ lấy cái sàn hiên của nhà người ta bổ đôi”, “lấy cầu thang…ta chẻ ra kéo lửa”, “ta hun cái nhà của nhà ngươi”.

=> Thông minh, tự tin, bản lĩnh và có khí phách.

- Mtao Mxây là người bị động: “tay ta đang còn bận ôm vợ hai chúng ta”, “ta sợ ngươi đâm ta khi ta đang đi lắm”.

- Hai lần Mtao Mxây nhắc Đăm Săn không được đâm mình khi Mtao Mxây đi xuống.

=> Chọc tức, hèn nhát, lơm lớp lo sợ, do dự trước kẻ thù.

b. Hiệp đấu thứ nhất 

- Đăm Săn

+ Thái độ quyết liệt, đường hoàng, tự tin

+ Một lần xốc tới vượt một đồi tranh, vượt một đồi lồ ô, 

+ Chàng chạy vút qua phía Đông, vút qua phía Tây.

=> Tài năng, bản lĩnh, sức mạnh phi thường 

- Mtao Mxây

+ Tần ngần, sợ sệt, những vẫn cố chọc tức đối phương

+  Múa khiên “kêu lạch cạch như quả mướp”.

+ Chạy bước thấp, bước cao nhưng khoe được học thần Rồng, là tướng quen đánh trăm trận, quen xéo nát thiên hạ.

=> Kém cỏi, khoác lác, hèn nhát

c. Hiệp đấu thứ hai

- Đăm Săn

+ Nhờ miếng trầu của vợ, Đăm săn múa khiên chàng múa trên cao gió như bão, múa dưới thấp gió như lốc, núi ba lần rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ, … đâm trúng kẻ thù nhưng không thủng. 

=> Chi tiết miếng trầu là biểu hiện cho sự tương trợ và sức mạnh cộng đồng, tấm lòng thủy chung của vợ

=> Càng làm nổi bật sức mạnh phi thường của Đăm Săn.

- Mtao Mxây

+ Mtao Mxây cầu cứu Hơ Nhị quăng cho miếng trầu

+ Cái áo giáp che thân

+ Mtao Mxây đã dùng đầu óc nhanh nhẹn hèn hạ của mình để chờ đợi thời cơ đâm lén Đăm Săn nhưng không thành

+ Mtao Mxây " chỉ vừa trúng một cái chão cột trâu".

=> Càng cho thấy sự yếu kém, đểu cáng, mưu mô

d. Hiệp đấu thứ ba

- Đăm Săn

+ Đăm Săn múa dũng mãnh và đuổi theo Mtao Mxây

+ Đăm Săn đâm trúng Mtao Mxây nhưng không thủng được áo hắn. 

+ Chàng phải cầu cứu thần linh

+ Cuối cùng cũng kết liễu kẻ thù chàng "đâm phập" vào kẻ thù

=> Hùng mạnh, kiên quyết, mang vẻ đẹp của người anh hùng 

- Mtao Mxây

+ Yếu ớt chống cự lại những đòn hiểm từ Đăm Săn

+ Đã kiệt sức

=> Sau cùng vẫn bị chết dưới lưỡi khiên của công lí

=> Hèn hạ, bất lực, cuối cùng cũng bị trả giá

3. Đăm Săn cùng nô lệ trở vè làng sau khi chiến thắng

- Đăm Săn làm lễ khấn tạ thần linh

- Mở tiệc ăn mừng vô cùng lớn, kéo dài suốt mùa khô, tù trưởng các nơi tụ hội về chật ních người.

=> Một người có lòng tôn kính, biết ơn tổ tiên, giàu lòng nhân ái và có trái tim nhân hậu, yêu thương con người.

Kết luận

=> Đăm Săn là bức tượng đài vĩ đại về người anh hùng dân tộc hội tụ đầy đủ phẩm chất, nét đẹp của dân tộc Ê- đê Tây Nguyên với tinh thần và ý chí bất diệt và công lý 

=> Mtao Mxây là đại diện cho những bất công ngang trái, tội ác cuối cùng cũng bị tiêu trừ. 

Để học tốt bài học Chiến thắng Mtao Mxây lớp 10 hay khác:

Xem thêm nội dung chính các tác phẩm Ngữ Văn lớp 10 sách Cánh diều hay nhất khác:

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

Trang trước Trang sau
Giải bài tập lớp 10 Cánh diều khác