Soạn bài Nam Quốc Sơn Hà – Bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - ngắn nhất Chân trời sáng tạo

Soạn bài Nam Quốc Sơn Hà – Bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước trang 96, 97, 98 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 10 Chân trời sáng tạo giúp học sinh soạn văn 10 dễ dàng hơn.

* Trước khi đọc:

Câu hỏi (trang 96 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Ghi lại những suy nghĩ, cảm nhận của bạn về bài thơ Nam quốc sơn hà.

Trả lời:

Với em bài thơ Nam quốc sơn hà của Lí Thường Kiệt như một bản tuyên ngôn độc lập của dân tộc. Nhằm khẳng định chủ quyền của đất nước.

* Đọc văn bản:

1. Theo dõi: Xác định những câu văn cho thấy tác giả đã liên hệ với bối cảnh văn hóa, xã hội để hiểu câu thơ sâu sắc hơn.

Trả lời:

- Những câu văn cho thấy tác giả đã liên hệ với bối cảnh văn hóa, xã hội để hiểu câu thơ sâu sắc hơn:

+ “Trong chữ Hán, chữ "đế" và chữ "vương" đều dịch là "vua", đều là đại diện cho nước cho dân. Tuy nhiên "đế" bao giờ cũng cao hơn "vương".

+ Trong xã hội phong kiến Trung Hoa thường tồn tại vị hoàng đế có uy quyền tuyệt đối trong một triều đại chính thống, còn lại người đứng đầu các nước nhỏ yếu bốn phương nếu quy phục sẽ được phong vương.

+ Tại Việt Nam dưới thời Bắc thuộc, ngay cả thủ lĩnh các cuộc khởi nghĩa cũng chỉ gắn với chữ "vương" như "Trưng Nữ Vương" (Trưng Trắc - Trưng Nhị), "Triệu Việt Vương" (Triệu Quang Phục), Bố Cái Đại Vương (Phùng Hưng), "Tiền Ngô Vương" (Ngô Quyền)”.

* Sau khi đọc:

Nội dung chính: Sông núi nước Nam là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc, khẳng định chủ quyền về lãnh thổ của đất nước và nêu cao ý chí bảo vệ chủ quyền đó trước mọi kẻ thù xâm lược..

Trả lời câu hỏi:

Câu 1 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Xác định hệ thống luận điểm, lí lẽ, bằng chứng của văn bản trên dựa vào bảng sau (làm vào vở):

Trả lời:

Luận điểm	Lí lẽ và bằng chứng
Luận điểm 1: Chân lí độc lập chủ quyền của đất nước đã được tác giả khẳng định từ đầu bài thơ.	Phân tích từ "vương" trong bối cảnh xã hội phong kiến.
Luận điểm 2: Câu thơ thứ hai tiếp tục khẳng định quyền độc lập và tính chất chính nghĩa của việc phần chia lãnh thổ.	Phân tích cách nói "định phận tại thiên thư".
Luận điểm 3: Câu thơ thứ ba nêu lên sự việc “nghịch lỗ lai xâm phạm”, chỉ rõ sự ngang ngược của giặc ngoại xâm.	Phân tích các từ ngữ như "nghịch lỗ", "Như hà".
Luận điểm 4: Câu kết bài thơ vang lên như một lời cảnh báo, lời hiệu triệu, lời tiên tri khẳng định quân ta nhất định thắng, quân giặc nhất định thua	Phân tích các từ ngữ "nhữ đẳng", "thủ bại hư".

Câu 2 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Văn bản trên được viết ra nhằm mục đích gì? Tác giả đã thể hiện quan điểm như thế nào khi bàn về bài thơ Nam quốc sơn hà?

Trả lời:

- Văn bản được viết ra nhằm mục đích thuyết phục người đọc về quan điểm của người viết về bài thơ Nam quốc sơn hà. Quan điểm ấy là: bài thơ Nam quốc sơn hà là một bài thơ có giá trị, khẳng định chân lí độc lập của dân tộc.

Câu 3 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Các luận điểm trong văn bản được sắp xếp theo trình tự nào? Cách sắp xếp ấy có tác dụng gì?

Trả lời:

Các luận điểm trong văn bản được triển khai theo trình tự phát triển ý của bài thơ Nam quốc sơn hà. Cách sắp xếp ấy giúp cho người đọc dễ dàng hình dung được mạch lập luận của tác giả tương ứng với mạch triển khai ý của bài thơ Nam quốc sơn hà, từ đó tăng tính thuyết phục cho quan điểm của người viết.

Câu 4 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Ở đoạn văn đầu tiên, tác giả đề cập đến sự phân biệt "đế" và "vương" trong xã hội phong kiến Trung Hoa nhằm mục đích gì?

Trả lời:

Ở đoạn văn đầu tiên, tác giả đề cập đến sự phân biệt "đế" và "vương" trong xã hội phong kiến Trung Hoa nhằm mục đíchkhẳng định tinh thần dân tộc, ý thức tự chủ được thể hiện trong bài thơ Nam quốc sơn hà

Câu 5 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Chân trời sáng tạo):

Tác giả cho rằng bài thơ Nam quốc sơn hà "xứng đáng được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc". Bạn có đồng ý với ý kiến này hay không? Vì sao?

Trả lời:

Em đồng ý với ý kiến trên của tác giả. Bài thơ ra đời khi đất nước đang kháng chiến quân xâm lược. Nội dung bài thơ nhằm khẳng định chủ quyền, lãnh thổ, răn đe quân xâm lược. Vì vậy nó xứng đáng là bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc ta.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 Chân trời sáng tạo ngắn nhất, hay khác:

• Tri thức ngữ văn trang 90

• Hịch tướng sĩ

• Đất nước

• Thực hành tiếng Việt trang 100

• Tôi có một giấc mơ

• Viết bài luận về bản thân

• Thuyết trình về một vấn đề xã hội có sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ với các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ

• Ôn tập trang 113

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

• Soạn văn 10 Chân trời sáng tạo (hay nhất)
• Soạn văn 10 Chân trời sáng tạo (ngắn nhất)
• Soạn văn 10 Chân trời sáng tạo (siêu ngắn)
• Giải Chuyên đề học tập Văn 10 Chân trời sáng tạo
• Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)

---