5+ Soạn bài Đất nước (mới)

Trang trước Trang sau

Đất nước - lớp 10 Chân trời sáng tạo

Đất nước - lớp 10 Cánh diều

Lưu trữ: Soạn bài Đất nước (sách Văn 12 cũ)

Câu 1 (trang 126 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Bố cục như trên

- Mối quan hệ giữa các phần:

  + Phần đầu của bài thơ chủ yếu được dựa trên cơ sở các đoạn thơ trong bài Sáng mát trong như sáng năm xưa (1948) và Đêm mít tinh (1949).

  + Phần thứ hai của bài thơ được viết vào năm 1955 – là sự bổ sung cho cảm hứng tổng hợp về đất nước thêm đầy đủ và phong phú

Câu 2 (trang 126 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Hình ảnh mùa thu:

  + mùa thu chia tay đầy lưu luyến bâng khuâng

  + mùa thu có những ấn tượng về thời tiết thủ đô: Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội

  +mùa thu có những hình ảnh rất đẹp mà buồn đến mức ám ảnh: Những phố dài xao xác hơi may, Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy

  +mùa thu đầu thu của cuộc kháng chiến: Những phố dài xao xác heo may, Người ra đi đầu không ngoảnh lại

Câu 3 (trang 126 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Đoạn thơ từ “Mùa thu nay khác rồi" đến “Những buổi ngày xưa vọng nói về" thể hiện những thay đổi, biến chuyển.

  + Nhận vật “tôi" thay đổi từ trạng thái buồn, bâng khuâng, lưu luyến đến vui sướng, tự hào.

  + Cái nhìn thay đổi từ đường phố, thềm nhà sang núi đồi, rừng tre, trời xanh, cánh đồng, dòng sông.

  + Cảm xúc của tác giả hân hoan, hả hê trước cảnh đất nước rộng lớn:

  + Tác giả chuyển sang cảm xúc tự hào về chủ quyền đất nước và truyền thống bất khuất của cha ông: Trời xanh đây là của chúng ta.......

- Nguyên nhân do tình hình thực năm 1948: cả một vùng đất rộng lớn thuộc sáu tỉnh biên giới phía Bắc được giải phóng.

- Khi thể hiện cảm hứng tự hào, tác giả đã có những khám phá sâu về truyền thống.

  + truyền thống bất khuất:

  + truyền thống giản dị chất phác.

Câu 4 (trang 126 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Đất nước đau thương

  + Nhà thơ nêu lên tội ác của giặc bằng những hình ảnh giàu tính khái quát như đồng quê chảy máu, bát cơm chan đầy nước mắt…

  + Bằng thủ pháp nghệ thuật nhân hóa tô đậm tội ác của giặc.

  + Chính tội ác áy là nguyên nhân đấu tranh giành độc lập của nhân dân ta.

- Đất nước quật khởi huy hoàng

  + Nghệ thuật đối có sức gợi cảm mạnh mẽ, một bên là sự tàn bạo của quân xâm lược, một bên là quyền sống chính đáng của nhân dân ta.

  + đất nước có những người con dũng cảm, quật cường

  + Những câu thơ cuối lấy chất liệu hiện thực từ trận đánh Điện Biên Phủ.

→ Tất cả tạo nên vẻ đẹp hùng tráng về Việt Nam

Câu 5 (trang 126 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):

- Bài thơ được làm theo thể thơ tự do với đặc điểm:

  + các câu thơ dài ngắn khác nhâu, nhịp điệu thơ khi nhanh, khi chậm

  + việc lựa chọn hình ảnh có tính khái quát cao.

- Tác dụng:

  + Dựng lên hình ảnh đất nước giàu đẹp, bất khuất, anh hùng, đứng lên chống kẻ thù để dành chiến thắng.

  + Bộc lộ được những tình cảm, suy nghĩ sâu sắc của tác giả về đất nước, quê hương

  + Tạo được cảm hứng hào hùng cho khúc tráng ca của dân tộc từ nô lệ đến tự do, từ buồn tương đến mừng vui, hạnh phúc

Xem thêm các bài soạn Đất nước hay, ngắn khác:

Bài giảng: Đất nước (Nguyễn Đình Thi) - Cô Nguyễn Ngọc Anh (Giáo viên VietJack)

B. Tác giả

- Tên: Nguyễn Đình Thi (1924- 2003)

- Quê quán: Luông Pha Băng (Lào) 

- Quá trình hoạt động văn học, kháng chiến:

+ Ông tham gia kháng chiến và giữ nhiều chức vụ quan trọng của Đảng.

+ Nguyễn Đình Thi được xem là một nghệ sĩ đa tài, ông sáng tác nhạc, làm thơ, viết tiểu thuyết, kịch, tiểu luận phê bình. Ở lĩnh vực nào ông cũng có những đóng góp đáng trân trọng.

- Phong cách nghệ thuật: 

- Thơ ông tự do, phóng khoáng mà vẫn hàm súc, sâu lắng, suy tư và có nhiều tìm tòi theo hướng hiện đại.

- Những tác phẩm văn xuôi của Nguyễn Đình Thi là sự phản ánh kịp thời cuộc chiến đấu anh dũng của nhân dân ta trong các cuộc kháng chiến. Các tác phẩm của ông đều mang tính thời sự về các cuộc kháng chiến của dân tộc Việt Nam.

- Tác phẩm chính: 

- Thơ: Người chiến sỹ (1958); Bài thơ Hắc Hải (1958); Dòng sông trong xanh (1974); Tia nắng (1985); Đất nước (1948 - 1955); Nhớ; Lá đỏ....

- Tiểu thuyết "Xung kích", "Vỡ bờ"; "Thu đông năm nay" (1954), "Bên bờ sông Lô" (1957), "Vào lửa" (1966), "Mặt trận trên cao" (1967...

- Phê bình văn học: Tiểu luận "Nhận đường".

- Kịch: Con nai đen (1961); Hoa và Ngần (1975); Giấc mơ (1983); Rừng trúc (1978); Nguyễn Trãi ở Đông Quan (1979); Người đàn bà hóa đá (1980); Tiếng sóng (1980); Cái bóng trên tường (1982); Trương Chi (1983); Hòn Cuội (1983 - 1986).

C. Tác phẩm

- Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: - Bài thơ được sáng tác trong một thời gian dài (1948-1955), tương đương với thời kì chống thực dân Pháp.

- Bài thơ có những đoạn lấy từ hai bài thơ "Sáng mát trong như sáng năm xưa" (1948) và "Đêm mitting" (1949), đến năm 1955, Nguyễn Đình Thi viết thêm phần sau "Ôi những cánh..."

=> Dù viết nhiều lần nhưng bài thơ vẫn là một chỉnh thể nghệ thuật và là một trong những bài thơ hay nhất của Nguyễn Đình Thi và văn học Việt Nam sau Cách mạng Tháng Tám viết về đề tài đất nước.

- Thể thơ: Tự do

- Phương thức biểu đạt: Biểu cảm

- Bố cục: 

- Phần 1: Từ đầu đến "Những buổi ngày xưa vọng nói về": Mùa thu đất nước trong hoài niệm của nhà thơ.

- Phần 2: Còn lại: Hình ảnh đất nước kháng chiến đau thương mà anh hùng tình nghĩa.

-   Giá trị nội dung: 

- Đất nước được cảm nhận trong chiều dài của những năm tháng kháng chiến, chiến đấu và chiến thắng, trong không gian rộng lớn.

- Cảm xúc, suy tư: đất nước gần gũi, thiêng liêng, trang trọng, vĩ đại và anh hùng.

-   Giá trị nghệ thuật:

- Nhịp điệu, hình ảnh thơ sáng tạo.

- Ngôn ngữ thơ lắng đọng, cô đúc.

- Sử dụng sáng tạo, phong phú các biện pháp tu từ.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 12 ngắn nhất năm 2021 hay khác:

Trang trước Trang sau
Giải bài tập lớp 12 sách mới các môn học