Soạn bài Ôn tập phần làm văn lớp 11 học kì 2 ngắn nhất

A. Soạn bài Ôn tập phần làm văn lớp 11 học kì 2 (ngắn nhất)

Câu 1 (Trang 124 SGK ngữ văn 11 tập 2)

Học kì 1 Học kì 2
- Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận
- Thao tác lập luận phân tích
- Luyện tập thao tác lập luận phân tích
- Thao tác lập luận so sánh
- Luyện tập thao tác lập luận so sánh
- Luyện tập vận dụng c kết hợp các thao tác lập luận phân tích và so sánh
- Phong cách ngôn ngữ báo chí
- Bản tin
- Luyện tập viết bản tin
- Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn
- Luyện tập Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn
- Thao tác lập luận bác bỏ
- Luyện tập thao tác lập luận bác bỏ
- Tiểu sử tóm tắt
- Luyện tập viết tiểu sử tóm tắt
- Thao tác lập luận bình luận
- Luyện tập thao tác lập luận bình luận
- Phong cách ngôn ngữ chính luận
- Luyện tập vận dụng kết hợp các thao tác lập luận
- Tóm tắt văn bản nghị luận
- Luyện tập tóm tắt văn bản nghị luận
- Ôn tập phần làm văn

Câu 2 (trang 124 SGK ngữ văn 11 tập 2)

Thao tác Khái niệm Yêu cầu Cách tiến hành
Thao tác lập luận phân tích Làm rõ đặc điểm về nội dung, hình thức, cấu trúc và các mối quan hệ bên trong, bên ngoài của đối tượng - Xác định vấn đề phân tích.
- Chia vấn đề thành những khía cạnh nhỏ.
- Thái độ, đánh giá của người phân tích.
- Phân tích phải đi với tổng hợp
- Phân tích đối tượng theo những tiêu chí, quan hệ nhất định.
- Đi sâu vào từng yếu tố, khía cạnh của đối tượng.
- Lưu ý quan hệ giữa chúng với nhau trong một chỉnh thể thống nhất.
Thao tác lập luận bác bỏ Dùng lý lẽ, dẫn chứng để gạt bỏ quan niệm, ý kiến sai lệch hoặc thiếu chính xác và nêu ý kiến cá nhân nhằm thuyết phục người đọc. - Cần chỉ rõ tác hại, chỉ ra nguyên nhân hoặc phân tích cụ thể cái sai, cái lệch của cách lập luận, luận điểm, luận cứ.
- Thái độ bác bỏ cần đúng mực, khách quan.
Có 3 cách bác bỏ thường dùng:
- Bác bỏ luận điểm
- Bác bỏ luận cứ
- Bác bỏ cách lập luận
Thao tác lập luận so sánh So sánh để tìm ra những điểm giống nhau và khác nhau giữa hai hay nhiều đối tượng. - Tiêu chí so sánh.
- Đối tượng so sánh.
- Kết luận, đánh giá.
- Đặt đối tượng so sánh trên cùng một bình diện.
- Đánh giá trên cùng một tiêu chí.
- Nêu rõ quan điểm của người viết.
Thao tác lập luận bình luận Là thao tác lập luận của văn nghị luận nhằm đưa ra ý kiến, đánh giá một vấn đề, sự kiện nào đó. - Phải có lí lẽ, dẫn chứng rõ ràng.
- Thuyết phục, lôi cuốn.
- Trình bày mạch lạc, bộc lộ rõ thái độ.
- Nêu vấn đề bình luận.
- Đánh giá vấn đề.
- Bàn bạc vấn đề.

Câu 3 (trang 124 SGK ngữ văn 11 tập 2)

- Yêu cầu khi tóm tắt văn bản nghị luận:

    + Đọc kĩ văn bản gốc để nắm rõ nội dung chính.

    + Xác định mục đích tóm tắt.

    + Dựa nội dung đã nắm, chọn những ý, những chi tiết phù hợp với mục đích tóm tắt và xác định luận điểm, luận cứ quan trọng.

    + Lựa chọn phương thức diễn đạt phù hợp, ngắn gọn, mạch lạc và có nội dung sát với văn bản gốc.

- Cách tóm tắt văn bản nghị luận:

    + Bước 1: Đọc kỹ văn bản gốc, chọn những ý, những chi tiết phù hợp với mục đích tóm tắt.

    + Bước 2: Xác định luận điểm, luận cứ quan trọng, bỏ những yếu tố diễn giải không quan trọng.

    + Bước 3: Lập một dàn ý.

    + Bước 4: Chọn phương thức diễn đạt phù hợp để nhắc lại nội dung văn bản gốc nhưng lưu ý giữ nguyên bố cục và những câu văn mang ý nghĩa nội dung quan trọng.

Câu 4 (trang 124 SGK ngữ văn 11 tập 2)

- Yêu cầu khi viết tiểu sử tóm tắt:

    + Thông tin chân thực, chính xác, tiêu biểu.

    + Lời văn cô đọng, súc tích, không có các biện pháp tu từ.

- Cách viết tiểu sử tóm tắt :

    + Chọn tài liệu viết tiểu sử tóm tắt phải đầy đủ, chính xác.

    + Bản tiểu sử tóm tắt gồm các phần:

      ● Họ tên, ngày tháng năm sinh, quê quán, gia đình, học vấn, sự nghiệp,... của người được giới thiệu.

      ● Hoạt động trong xã hội, các mối quan hệ xã hội của người được giới thiệu.

      ● Đóng góp, cống hiến tiêu biểu của người được giới thiệu.

      ● Đánh giá chung

Luyện tập

Câu 1 (trang 124 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2)

Trong văn bản Về luân lí xã hội ở nước ta, Phan Châu Trinh đã sử dụng các thao tác lập luận:

- Lập luận bác bỏ: Bác bỏ cách hiểu nông cạn, hời hợt, thiếu đúng đắn về luân lí xã hội"

    + "Một tiếng bè bạn không thể thay cho xã hội luân lí được nên không cần cắt nghĩa".

    + Cách hiểu sai lệch về học thuyết Nho gia.

- Lập luận phân tích: Làm sáng tỏ luận điểm qua việc phân tích luận cứ.

- Lập luận bình luận: Thông qua những đánh giá, nhận xét của tác giả trong văn bản để vấn đề nghị luận được sáng tỏ, rõ ràng.

- Lập luận so sánh: So sánh luân lí xã hội nước ta với quốc gia luân lí ở phương Tây để làm nổi bật sự nông cạn cũng như mức độ quan trọng cần phải có luân lí để duy trì trật tự xã hội.

→ Những thao tác lập luận rất phù hợp, đã làm sáng tỏ được nội dung nghị luận, qua đó thể hiện được tư tưởng, tình cảm của tác giả.

Câu 2 (trang 124 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2)

- Tiến hành phân tích câu danh ngôn "Thất bại là mẹ thành công" bắt đầu từ cơ sở khiến câu nói xuất hiện:

    + Sau thất bại mỗi người tự rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân mình.

    + Thất bại không thể khiến con người nản chí, chỉ là cách để mỗi người tự rèn luyện ý chí, bản lĩnh.

    + Từ thất bại có thể dẫn tới thành công bằng việc nảy sinh ra những ý tưởng mới.

- Cơ sở và ví dụ để chứng minh "Thất bại là mẹ thành công":

    + Bác bỏ những quan niệm sai lầm: Vì lo sợ thất bại nên không dám thể hiện năng lực bản thân, thất bại nhưng lại không rút được kinh nghiệm cho mình.

    + Ví dụ đưa ra có thể lấy trong lịch sử, trong cuộc sống thực tế.

Thomas Edison bị nhận định rằng ông "quá chậm để học bất cứ thứ gì" và bị sa thải khỏi hai công việc đầu tiên vì "không đủ năng lực". Nhưng từ thất bại, ông nỗ lực cố gắng từng ngày. Và ngày nay Thomas Edison được biết đến là một trong những nhà sáng tạo vĩ đại nhất của mọi thời đại.

Câu 3 (trang 124 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2)

- Tác dụng của việc vận dụng thao tác lập luận bác bỏ:

    + Bác bỏ hạng người không biết sợ cái gì trên đời này. Khẳng định đó là quỷ chứ không phải người.

    + Bác bỏ loại người thứ hai: Sợ quyền thế, sợ thế lực của đồng tiền nhưng lại sẵn sàng đối xử tệ bạc với cái thiên lương.

→ Đề cao giá trị tư tưởng của tác phẩm. Cái đẹp, cái thiên lương chắc chắn sẽ phải khiến con người kính sợ.

- Viết đoạn văn lập luận bác bỏ với chủ đề tự chọn:

Gợi ý:

    + Nên chọn ý kiến, quan niệm liên quan đến vấn đề quen thuộc trong cuộc sống, trong học tập.

Ví dụ: Không nên chơi với bạn học yếu, kém vì sẽ khiến bản thân không thể tiến bộ.

    + Xác định thao tác lập luận được sử dụng là thao tác bác bỏ.

    + Xây dựng dàn ý, xác định luận điểm, luận cứ.

      ● Khẳng định: Không kết bạn với những người học yếu là quan niệm sai lầm.

      ● Học yếu không phải là tính cách xấu. Học yếu chỉ là nhược điểm do tố chất của bản thân hoặc do điều kiện khách quan chi phối.

      ● Kết bạn với những người học yếu là đúng, giúp bạn tiến bộ hơn, tăng tình đoàn kết.

    + Sử dụng lời văn trong sáng, giàu sức gợi, câu văn mạch lạc, gắn ý.

Xem thêm các bài soạn Ôn tập phần làm văn lớp 11 học kì 2 hay, ngắn khác:

B. Kiến thức cơ bản

Kiểu văn bản

Thống kê, phân loại các bài học



Văn nghị luận

1.Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận

2.Các thao tác lập luận:

a.Thao tác lập luận phân tích

b.Thao tác lập luận so sánh

c.Thao tác lập luận bác bỏ

d.Thao tác lập luận bình luận

e.Luyện tập vận dụng kết hợp:

-Các thao tác lập luận phân tích và so sánh

-Cả bốn thao tác lập luận đã nêu trên

3.Tóm tắt văn bản nghị luận


Các dạng văn khác

1.Bản tin

2.Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn

3.Tiểu sử tóm tắt


Xem thêm các bài Soạn văn lớp 11 ngắn nhất năm 2021 hay khác:


Giải bài tập lớp 11 sách mới các môn học