(Siêu ngắn) Soạn bài Ếch ngồi đáy giếng (trang 4, 5) - Cánh diều

Trang trước Trang sau

Bài viết soạn bài Ếch ngồi đáy giếng trang 4, 5 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 7 Cánh diều giúp học sinh lớp 7 dễ dàng soạn văn 7.

A/ Hướng dẫn soạn bài Ếch ngồi đáy giếng

* Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 4 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Xem lại khái niệm truyện ngụ ngôn ở phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

- Khi đọc truyện ngụ ngôn, các em cần chú ý:

+ Truyện kể về những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính?

+ Bối cảnh của truyện có gì độc đáo?

+ Truyện nêu lên bài học gì? Bài học ấy có liên quan như thế nào đến cuộc sống hiện nay và với bản thân em?

- Đọc trước truyện Ếch ngồi đáy giếng. Hãy nhớ lại một số truyện ngụ ngôn đã học ở Tiểu học và tìm hiểu thêm từ các nguồn khác nhau (sách, báo, Internet,…), ghi chép lại những thông tin về truyện ngụ ngôn (đặc điểm thể loại, đề tài, nhân vật,…) và một số tác giả truyện ngụ ngôn nổi tiếng.

Trả lời:

* Những lưu ý khi đọc truyện:

- Truyện kể về những nhân vật: Ếch, cua, nhái, ốc bé nhỏ. Những nhân vật chính: con ếch.

- Bối cảnh của truyện: Tất cả các loài vật sống chung trong cái giếng, ếch chỉ thấy bầu trời bé bằng chiếc vung.

- Truyện nêu lên được bài học: Phê phán những người vốn hiểu biết thì hạn hẹp mà lúc nào cũng xưng ta đây tài giỏi, hiểu biết nhiều thứ, tự cao, huênh hoang và hay khoác lác. Đồng thời câu truyện còn muốn khuyên mọi người phải cố gắng học hỏi mở rộng tầm nhìn của bản thân, tầm hiểu biết của mình và không nên kiêu ngạo tự cao và quá chủ quan.

* Thông tin về truyện ngụ ngôn:

- Thể loại

- Thơ hoặc văn xuôi

- Đề tài

- Phê phán thói hư tật xấu của con người trong xã hội: Bệnh chủ quan, tham lam, ích kỉ, đoán mò, thói huênh hoang,…

- Đả kích giai cấp (thống trị): Nhất là trong xã hội cũ thói đời ngang ngược, những kẻ đạo đức giả nhân giả nghĩa.

- Đưa ra những lời khuyên cho con người về cách đối nhân xử thế, về lối sống, sức mạnh của đoàn kế, vai trò của việc gắn liền lý thuyết với thực tiễn.

- Nhân vật

- Các loài vật, đồ vật, cây cối

* Đọc hiểu

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc: 

Câu 1 (trang 4 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chú ý bối cảnh của câu chuyện.

Trả lời:

- Truyện có bối cảnh là cái giếng, các loài vật sống chung ở đây và ếch thấy bầu trời bé bằng chiếc vung.

Câu 2 (trang 5 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Kết thúc truyện như thế nào?

Trả lời:

- Truyện có kết thúc: Ếch bị con trâu giẫm bẹp.

* Sau khi đọc

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc: 

Câu 1 (trang 5 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Nhân vật chính trong truyện có tính cách như thế nào? Hãy nêu một số chi tiết trong truyện giúp em hiểu về tính cách của nhân vật ấy.

Trả lời:

- Tính cách của nhân vật chính: thiếu hiểu biết, tự cao, huênh hoang và hay khoác lác.

- Chi tiết trong truyện giúp em hiểu tính cách nhân vật:

+ Sống lâu ngày trong giếng nên chỉ biết trời bé bằng vung.

+ Tiếng kêu làm các con vật sợ hãi nên lầm tưởng bản thân như một vị chúa tể.

+ Đi lại nghênh, không để ý xung quanh và bị giẫm bẹp.

Câu 2 (trang 5 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Bối cảnh câu chuyện trong văn bản Ếch ngồi đáy giếng đã giúp nhân vật bộc lộc tính cách và làm nổi bật ý nghĩa của truyện như thế nào?

Trả lời:

Bối cảnh câu chuyện trong văn bản Ếch ngồi đáy giếng khiến cho nhân vật ếch tưởng mình là oai nhất, từ đó có những hành vi và thái độ coi trời bằng vung, khinh thường tất cả những con vật khác trong khi thực tế, hiểu biết của nó rất hạn hẹp. Chính thái độ và nhận thức hạn hẹp của nó khiến nó đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp. Ý nghĩa của truyện được thể hiện ở đây chính là phê phán những người nông cạn, hạn hẹp lại có thói hống hách, xem thường người khác đồng thời khẳng định những người như thế sớm muộn cũng có kết cục bi thảm.

Câu 3 (trang 5 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Nhan đề Ếch ngồi đáy giếng có tác dụng gì trong việc thể hiện chủ đề của văn bản?

Trả lời:

- Nhan đề Ếch ngồi đáy giếng đã tóm gọn nội dung của toàn bộ văn bản, nêu lên được vấn đề chính, gợi nhắc đến sự hạn hẹp và thói hống hách của con người.

Câu 4 (trang 5 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Mỗi truyện ngụ ngôn có thể đem tới nhiều bài học, em hãy nêu lên những bài học có thể rút ra từ câu chuyện này. Theo em, đâu là bài học chính của câu chuyện?

Trả lời:

- Mỗi truyện ngụ ngôn có thể đem tới nhiều bài học, những bài học có thể rút ra từ câu chuyện này:

+ Cần biết khiêm tốn, không thể hiện sự hống hách, bắt nạt kẻ yếu hơn mình.

+ Cần trau dồi, mở rộng kiến thức, hiểu biết không ngừng.

+ Cần phải nhận thức được về bản thân.

- Theo em, bài học chính của câu chuyện là phải biết khiêm tốn và không ngừng học hỏi.

Câu 5 (trang 5 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Trong cuộc sống, có nhiều câu chuyện tương tự truyện Ếch ngồi đáy giếng. Em hãy nêu lên một câu chuyện như thế.

Trả lời:

- Trong cuộc sống, có nhiều câu chuyện tương tự truyện Ếch ngồi đáy giếng. Một câu chuyện như thế: Những bạn học giỏi trong lớp có thể nghĩ mình đã đứng thứ nhất, không ai giỏi hơn. Nhưng khi các bạn tiếp xúc với các bạn học sinh giỏi lớp khác, các bạn sẽ hiểu mình vẫn còn hạn chế và có nhiều người hiểu biết hơn mình.

Câu 6 (trang 5 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) nêu lên bài học cho bản thân từ câu chuyện trên, trong đoạn văn có sử dụng thành ngữ ếch ngồi đáy giếng.

Trả lời:

Sau khi đọc xong truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng, em hiểu được mỗi người đều có sự hạn chế của bản thân, dù cho họ có là người hiểu biết đến đâu. Cũng chính vì vậy mà em cảm thấy cần phải trau dồi kiến thức, kỹ năng, phát triển bản thân hàng ngày, không ngừng. "Ếch ngồi đáy giếng" không chỉ là tên một câu chuyện ngụ ngôn mà nó đã trở thành một thành ngữ để nói đến những người như chú ếch trong truyện. Đã có người từng nói: "Ai cũng là con ếch, chỉ khác nhau cái giếng mà thôi". Em rất tâm đắc với câu nói đó. Cũng vì vậy, em sẽ cố gắng trau dồi bản thân nhiều hơn.

B/ Học tốt bài Ếch ngồi đáy giếng

1/ Nội dung chính Ếch ngồi đáy giếng

Kể về chú ếch suốt ngày chỉ sống trong giếng nọ và coi trời bằng vung, hống hách, tự cao.

2/ Bố cục văn bản Ếch ngồi đáy giếng

- Đoạn 1 (Từ đầu … đến "như một vị chúa tể"): Kể chuyện ếch khi ở trong giếng.

- Đoạn 2 (Phần còn lại): Kể truyện ếch khi ra khỏi giếng.

3/ Tóm tắt văn bản Ếch ngồi đáy giếng

 Một con ếch sống trong giếng lâu ngày. Nó cứ nghĩ mình là chúa tể, còn bầu trời chỉ là chiếc vung. Khi mưa to, nước dềnh đưa ếch ra ngoài. Quen thói huênh hoang, ếch bị một con trâu giẫm bẹp .

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Ếch ngồi đáy giếng

- Nội dung: 

+ Từ câu chuyện về cách nhìn thế giới bên ngoài chỉ qua miệng giếng nhỏ hẹp của chú ếch, truyện “Ếch ngồi đáy giếng” ngụ ý phê phán những kẻ hiểu biết cạn hẹp mà huênh hoang, khuyên nhủ người ta phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được chủ quan, kiêu ngạo.

- Nghệ thuật:

+ Xây dựng hình tượng quen thuộc, gần gũi.

+ Mượn chuyện con vật để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người.

+ Cách nói ẩn dụ, bài học giáo huấn được nêu lên một cách tự nhiên.

+ Tình huống bất ngờ, hài hước, kín đáo.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 Cánh diều ngắn nhất, hay khác:

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 7 hay khác:

Trang trước Trang sau
Giải bài tập lớp 7 Cánh diều khác