Toán 9 Luyện tập trang 54

Video Giải bài tập Toán lớp 9 Luyện tập trang 54

Bài 29 trang 54 SGK Toán 9 Tập 2 - Video giải tại 0:31) : Không giải phương trình, hãy tính tổng và tích các nghiệm (nếu có) của mỗi phương trình sau:

a) 4x² + 2x – 5 = 0;

b) 9x² – 12x + 4 = 0;

c) 5x² + x + 2 = 0;

d) 159x² – 2x – 1 = 0.

Lời giải

a) Phương trình 4x² + 2x – 5 = 0

Có a = 4; b = 2; c = -5, a.c < 0

⇒ Phương trình có hai nghiệm x₁; x₂

Theo hệ thức Vi-et ta có:

b) Phương trình 9x² – 12x + 4 = 0

Có a = 9; b' = -6; c = 4 ⇒ Δ’ = (-6)² – 4.9 = 0

⇒ Phương trình có nghiệm kép x₁ = x₂.

Theo hệ thức Vi-et ta có:

c) Phương trình 5x² + x + 2 = 0

Có a = 5; b = 1; c = 2 ⇒ Δ = 1² – 4.2.5 = -39 < 0

⇒ Phương trình vô nghiệm.

d) Phương trình 159x² – 2x – 1 = 0

Có a = 159; b = -2; c = -1; a.c < 0

⇒ Phương trình có hai nghiệm phân biệt x₁; x₂.

Theo hệ thức Vi-et ta có:

Bài 30 trang 54 SGK Toán 9 Tập 2 - Video giải tại 4:36) : Tìm giá trị của m để phương trình có nghiệm, rồi tính tổng và tích các nghiệm theo m.

a) x² – 2x + m = 0;

b) x² + 2(m – 1)x + m² = 0.

Lời giải

a) Phương trình x² – 2x + m = 0

Có a = 1; b = -2; c = m nên b’= -1

⇒ Δ’ = (-1)² – 1.m = 1 – m

Phương trình có nghiệm ⇔ Δ’ ≥ 0 ⇔ 1 – m ≥ 0 ⇔ m ≤ 1.

Khi đó, theo định lý Vi-et:

Vậy với m ≤ 1, phương trình có hai nghiệm có tổng bằng 2; tích bằng m.

b) Phương trình x² + 2(m – 1)x + m² = 0

Có a = 1; b = 2(m – 1); c = m² nên b’ = m-1

⇒ Δ’ = b'² – ac = (m – 1)² – m² = - 2m + 1.

Phương trình có nghiệm ⇔ Δ’ ≥ 0 ⇔ - 2m + 1 ≥ 0 ⇔ m ≤ 1/2.

Khi đó, theo định lý Vi-et:

Vậy với m ≤ ½, phương trình có hai nghiệm có tổng bằng -2(m – 1), tích bằng m².

Bài 31 trang 54 SGK Toán 9 Tập 2 - Video giải tại 9:02) : Tính nhẩm nghiệm của các phương trình:

Lời giải

a) 1,5x² – 1,6x + 0,1 = 0

Có a = 1,5; b = -1,6; c = 0,1

⇒ a + b + c = 1,5 – 1,6 + 0,1 = 0

⇒ Phương trình có hai nghiệm x₁ = 1; x₂ = c/a = 1/15.

d) (m – 1)x² – (2m + 3)x + m + 4 = 0

Có a = m – 1 ; b = - (2m + 3) ; c = m + 4

⇒ a + b + c = (m – 1) – (2m + 3) + m + 4 = m -1 – 2m – 3 + m + 4 = 0

⇒ Phương trình có hai nghiệm

Bài 32 trang 54 SGK Toán 9 Tập 2 - Video giải tại 15:38) : Tìm hai số u và v trong mỗi trường hợp sau:

a) u + v = 42, uv = 441

b) u + v = -42, uv = -400

c) u – v = 5, uv = 24

Lời giải

a) S = 42; P = 441 ⇒ S² – 4P = 42² – 4.441 = 0

⇒ u và v là hai nghiệm của phương trình: x² – 42x + 441 = 0

Có: Δ’ = (-21)² – 441 = 0

⇒ Phương trình có nghiệm kép x₁ = x₂ = -b’/a = 21.

Vậy u = v = 21.

b) S = -42; P = -400 ⇒ S² – 4P = (-42)² – 4.(-400) = 3364 > 0

⇒ u và v là hai nghiệm của phương trình: x² + 42x – 400 = 0

Có Δ’ = 21² – 1.(-400) = 841

⇒ Phương trình có hai nghiệm phân biệt:

Vậy u = 8; v = -50 hoặc u = -50; v = 8.

c) u – v = 5 ⇒ u + (-v) = 5

u.v = 24 ⇒ u.(-v) = -uv = -24.

Ta tìm u và –v. Từ đó, ta dễ dàng tính được u và v.

S= u + (-v) = 5; P = u. (-v) = -24 ⇒ S² – 4P = 5² – 4.(-24) = 121 > 0

⇒ u và –v là hai nghiệm của phương trình: x² – 5x – 24 = 0

Có Δ = (-5)² – 4.1.(-24) = 121

⇒ Phương trình có hai nghiệm phân biệt

⇒ u = 8; -v = -3 hoặc u = -3; -v = 8

⇒ u = 8; v = 3 hoặc u = -3; v = -8.

Bài 33 trang 54 SGK Toán 9 Tập 2 - Video giải tại 22:04) : Chứng tỏ rằng nếu phương trình ax² + bx + c = 0 có nghiệm là x₁ và x₂ thì tam thức ax² + bx + c phân tích được thành nhân tử như sau:

ax² + bx + c = a( x - x₁)(x - x₂)

Áp dụng : phân tích đa thức thành nhân tử.

a) 2x² - 5x + 3;    b)3x² + 8x + 2

Lời giải

* Chứng minh:

Phương trình ax² + bx + c = 0 có hai nghiệm x₁; x₂

⇒ Theo định lý Vi-et:

Khi đó : a.(x – x₁).(x – x₂)

= a.(x² – x₁.x – x₂.x + x₁.x₂)

= a.x² – a.x.(x₁ + x₂) + a.x₁.x₂

=

= a.x² + bx + c (đpcm).

* Áp dụng:

a) 2x² – 5x + 3 = 0

Có a = 2; b = -5; c = 3

⇒ a + b + c = 2 – 5 + 3 = 0

⇒ Phương trình có hai nghiệm

Vậy:

b) 3x² + 8x + 2 = 0

Có a = 3; b' = 4; c = 2

⇒ Δ’ = 4² – 2.3 = 10 > 0

⇒ Phương trình có hai nghiệm phân biệt:

Xem thêm các bài Giải bài tập Toán lớp 9 hay và chi tiết khác:

• Bài 7: Phương trình quy về phương trình bậc hai
• Luyện tập trang 56-57
• Bài 8: Giải bài toán bằng cách lập phương trình
• Luyện tập trang 59-60
• Ôn tập chương 4 (Câu hỏi - Bài tập)

---