Lịch Sử 10 Bài 11 Kết nối tri thức, Chân trời sáng tạo, Cánh diều | Giải Lịch Sử 10

Lược đồ những cuộc phát kiến địa lý

1. Những cuộc phát kiến địa lý

Nguyên nhân:

- Sản xuất phát triển, nhu cầu cần nguyên liệu, thị trường, vàng bạc tăng lên.

- Con đường bộ buôn bán qua Tây Á và Địa Trung Hải do người Ả rập độc chiếm.

- Khoa học- kỹ thuật phát triển (Hải đồ, la bàn, tàu có bánh lái và hệ thống buồm lớn).

Tàu Caraven

*Những cuộc phát kiến địa lý lớn

- B. Đi a xơ (1487): vòng qua cực nam Châu Phi đến mũi Hảo Vọng.

- Cô lôm bô (1492) đến một số đảo biển Ca ri bê đã phát hiện ra Châu Mỹ.

- Va x- cô đơ Gama (1497) đến bờ Tây nam Ấn Độ.

- Ma gien lan (1519-1522) vòng quanh thế giới.

Hải trình của Đi a xơ và Va x- cô đơ Gama

PERNANDO MAGELLAN (1480 - 1521)

Hải trình của PERNANDO MAGELLAN

2. Sự nảy sinh chủ nghĩa tư bản Châu Âu

- Nguyên nhân:

+ Kinh tế châu Âu phát triển nhanh. Tầng lớp quí tộc, thương nhân Tây Âu ra sức cướp bóc của cải, tài nguyên vàng bạc của các nước châu Mĩ, châu Phi và châu Á.

+ Giai cấp tư sản còn cướp đoạt ruộng đất của nông dân biến thành các đồn điền.

- Biểu hiện nảy sinh CNTB:

+ Trong thủ công nghiệp, các công trường thủ công mọc lên thay thế phường hội hình thành quan hệ chủ với thợ.

+ Ở trong nông nghiệp, các đồn điền trang trại được hình thành, người lao động biến thành công nhân nông nghiệp.

+ Trong thương nghiệp, các công ty thương mại lớn thay thế cho các thương hội.

- Xã hội Tây Âu có sự biến đổi, các giai cấp mới được hình thành - giai cấp tư sản và giai cấp công nhân.

3. Phong trào Văn hóa Phục hưng

Phục hưng tinh hoa của nền văn hóa cổ Hi Lạp – Rô ma và sáng tạo nền văn hóa mới của giai cấp tư sản.

Đặc điểm:

- Phê phán giáo hội phong kiến và giáo hội.Đề cao giá trị con người,đòi quyền tự do cá nhân, coi trọng khoa học- kỹ thuật.

- Quê hương phong trào Văn hóa Hưng là l –ta- li- a và lan nhanh sang các nước Tây Âu:

+ Ra bơ le là nhà văn và Bác sĩ.

+ Đê các tơ là nhà toán học và triết học.

+ Lê ô na đơ Vanh xi là họa sĩ, kỹ sư.

+ Sếch – xpia là nhà soạn kịch.

Đây là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên trên lãnh vực văn hóa tư tưởng của giai cấp tư sản chống giai cấp phong kiến đã suy tàn.

4. Cải cách tôn giáo và chiến tranh nông dân

a. Cải cách tôn giáo

Nguyên nhân

- Ky tô giáo là chỗ dựa vững chắc của chế độ phong kiến Tây Âu, thống trị và chi phối đời sống tinh thần của xã hội Châu Âu.

- Nước Đức là nơi đầu tiên nổ ra phong trào cải cách tôn giáo: Lu thơ (1483-1546) tại Đức ; Can-vanh (1509-1564) tại Thụy Sĩ , sau đó lan nhanh sang Bỉ, Hà Lan, Pháp, Anh.

Nội dung: cải cách: bãi bỏ thủ tục và lễ nghi phiền toái, được đông đảo nhân dân đi theo.

Tác dụng: thúc đẩy và châm ngòi cho các cuộc khởi nghĩa nông dân, tôn giáo bị phân hóa thành Tân giáo và Cựu giáo.

Đây là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên trên lãnh vực văn hóa tư tưởng của giai cấp tư sản chống giai cấp phong kiến đã suy tàn.

b. Chiến tranh nông dân Đức

Nguyên nhân

- Kinh tế thấp kém, chế độ phong kiến bảo thủ.

- Người nông dân bị áp bức bóc lột nặng nề.

- Mâu thuẫn giữa nông dân và quí tộc phát triển đến đỉnh cao.

Diễn biến:

- Lãnh tụ kiệt xuất là Tô -mát Muyn-xe: lên án gay gắt sự hủ bại của giáo hội, lên án chế độ bóc lột phong kiến, kêu gọi nông dân nổi dậy chống áp bức, tuyên truyền và xây dựng một xã hội bình đẳng cho mọi người.

- Bước đầu giành thắng lợi, nhưng cuối cùng bị đàn áp nên thất bại.

Ý nghĩa: thể hiện tinh thần đấu tranh quyết liệt và khí phách anh hùng của quần chúng bị áp bức.