Lý thuyết Địa Lí 10 Kết nối tri thức Bài 30: Tổ chức lãnh thổ công nghiệp

Với tóm tắt lý thuyết Địa Lí lớp 10 Bài 30: Tổ chức lãnh thổ công nghiệp sách Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Địa Lí 10.

1. Quan niệm và vai trò

- Quan niệm: Tổ chức lãnh thổ công nghiệp là việc bố trí, sắp xếp các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp để tạo nên các không gian lãnh thổ công nghiệp các cấp khác nhau.

- Vai trò

+ Sử dụng hợp lí các điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên, kinh tế - xã hội.

+ Phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước.

+ Thu hút nguồn lực từ bên ngoài.

2. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp

- Các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp trên thế giới khá đa dạng và phong phú.

- Một số hình thức phổ biến là: điểm công nghiệp, khu công nghiệp tập trung và trung tâm công nghiệp.

Tiêu chí

Đặc điểm

Vai trò

Điểm công nghiệp

- Hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp đơn giản nhất, đồng nhất với một điểm dân cư.

- Gồm một số xí nghiệp phân bố gần nguồn nguyên, nhiên liệu (hoặc vùng nông sản) với chức năng khai thác hay sơ chế nguyên liệu.

- Không có (hoặc có rất ít) mối liên hệ giữa các xí nghiệp.

- Hoạt động sản xuất đa dạng và linh hoạt, dễ ứng phó với các sự cố và dễ thay đổi thiết bị, không làm ảnh hưởng đến các xí nghiệp khác.

- Góp phần vào quá trình công nghiệp hoá, tiêu thụ sản phẩm và nâng cao giá trị của sản phẩm nông nghiệp.

- Tạo việc làm, đóng góp vào nguồn thu của địa phương.

Khu công nghiệp

- Tập trung tương đối nhiều Xí nghiệp với khả năng hợp tác sản xuất cao trên một khu vực có ranh giới xác định, không có dân cư sinh sống, cùng sử dụng cơ sở hạ tầng sản xuất và xã hội.

- Sản xuất các sản phẩm vừa để tiêu thụ trong nước vừa đế xuất khẩu.

- Các xí nghiệp nằm trong khu công nghiệp được hưởng quy chế ưu đãi riêng.

- Hình thức quan trọng và phố biến ở các nước đang phát triển trong quá trình công nghiệp hoá.

- Đóng góp lớn vào giá trị xuất khẩu của nền kinh tế.

- Tạo ra hệ thống cơ sở hạ tầng đồng bộ, có giá trị lâu dài.

- Góp phần giải quyết việc làm, đào tạo nguồn nhân lực và nâng cao thu nhập cho người lao động.

- Góp phần bảo vệ môi trường.

Trung tâm công nghiệp

- Gắn với các đô thị vừa và lớn, có vị trí địa lí thuận lợi.

- Bao gồm các khu công nghiệp, điểm công nghiệp và các xí nghiệp công nghiệp có mối liên hệ chặt chẽ về quy trình công nghệ, hỗ trợ nhau trong sản xuất.

- Có các xí nghiệp hạt nhân và các xí nghiệp bổ trợ.

- Có dân cư sinh sống và có cơ sở vật chất - kĩ thuật, cơ sở hạ tầng hoàn thiện.

- Có nguồn lao động dồi dào với trình độ tay nghề cao.

- Có vị trí quan trọng trong nền kinh tế, chiếm tỉ trọng đáng kể trong giá trị sản xuất và GDP của vùng và cả nước.

- Là hạt nhân tạo vùng kinh tế, có sức lan toả rộng.

- Là nơi đón đầu công nghệ mới và tạo ra những đột phá trong sản xuất.

 

Xem thêm tóm tắt lý thuyết Địa Lí lớp 10 Kết nối tri thức hay khác:

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:


Giải bài tập lớp 10 Kết nối tri thức khác