Tiếng Việt 5 VNEN Bài 14B: Hạt vàng làng ta

(Trang 149 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 1. Thi kể tên các bài thơ, tục ngữ, ca dao nói về cây lúa, hạt gạo, hạt cơm.

Trả lời:

1.

Cày đồng đang buổi ban trưa

Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày

Ai ơi bưng bát cơm đầy

Dẽo thơm một hạt đắng cay muôn phần.

2.

Thân em như lúa nếp tơ,

Xanh cây tốt rễ, phởn phơ phơi màu.

3.

Mạ non bắt trẻ cấy biền

Thương em đứt ruột, chạy tiền không ra.

4.

Trời mưa cho lúa thêm bông

Cho đồng thêm cá, cho sông thêm thuyền

5.

Trời cao đất rộng thênh thang,

Tiếng hò giọng hát ngân vang trên đồng,

Cá tươi gạo trắng nước trong,

Hai mùa lúa chín thơm nồng tình quê

(Trang 149 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 2 - 3 - 4: Đọc, giải nghĩa, luyện đọc bài: "Hạt gạo làng ta".

(Trang 150 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 5. Thảo luận, trả lời câu hỏi:

(Trang 150 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (1) Đọc khổ thơ 1, em hiểu hạt gạo được làm nên từ những gì?

(Trang 150 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (2) Những hình ảnh nào nói lên nỗi vất vả của người nông dân?

(Trang 150 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (3) Các bạn nhỏ đã làm gì để góp phần tạo ra hạt gạo?

(Trang 150 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (4) Viết vào vở câu thơ có hình ảnh em thích nhất trong bài.

Trả lời

1. Đọc khổ thơ 1, em hiểu hạt gạo được làm ra từ :

      • a - 3: Có vị phù sa/ Của sông kinh Thầy - Từ tinh túy của đất

      • b - 1: Có hướng sen thơm/ Trong hồ nước đầy - Từ tinh túy của nước

      • c - 2: Có lời mẹ hát/ Ngọt bùi hôm nay - Từ công lao con người.

2. Những hình ảnh nói lên nỗi vất vả của người nông dân là:

Giọt mồ hôi sa

Những trưa tháng sáu.

Nước như ai nấu.

Chết cả cá cờ.

Cua ngoi lên bờ

Mẹ em xuống cấy.

=> Hạt gạo được làm ra từ những giọt mồ hôi, nỗi vất vả, chăm chỉ của người lao động.

3. Các bạn nhỏ đã giúp mẹ chống hạn, vục mẻ miệng gầu, bắt sâu cho lúa, gánh phân. Dù tuổi còn nhỏ nhưng các em đã ý thức được việc giúp đỡ người lớn. Đây là những hành động đáng khen ngợi.

4.Câu thơ có hình ảnh mà em thích nhất:

Hạt gạo làng ta

Có vị phù sa

Của sông Kinh Thầy

Có hương sen thơm

Trong hồ nước đầy

Có lời mẹ hát

Ngọt bùi đắng cay…

(Trang 151 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 7. Tìm hiểu biên bản cuộc họp

(1). Chi đội lớp 5A ghi biên bản để làm gì?

Chọn ý đúng để trả lời:

a. ghi nhớ sự việc đã xảy ra

b. nhớ những điều đã thống nhất để thực hiện

c. Xem xét lại khi cần thiết

d. Cả ba điều trên

(2). Cách mở đầu và kết thúc biên bản có gì giống và khác cách mở đầu và kết thúc đơn?

(3). Nêu tóm tắt những điểm cần ghi vào biên bản.

Trả lời

1. Chi đội lớp 5A ghi biên bản để:

Đáp án đúng là: d. Cả ba điều trên

2. Cách mở đầu và kết thúc biên bản giống và khác nhau cách mở đầu và kết thúc đơn là:

      • Giống nhau:

   o Mở đầu có Quốc hiệu, tiêu ngữ, tên văn bản.

   o Kết thúc có có tên, chữ kí của người có trách nhiệm.

      • Khác nhau:

   o Mở đầu biên bản không có tên nơi nhận, thời gian, địa điểm, lập biên bản ghi ở phần nội dung.

   o Kết thúc Biên bản cuộc họp có hai chữ kí (của chủ tịch đoàn, thư kí), không có lời cảm ơn như đơn.

3. Những điểm cần ghi vào biên bản:

      • Tên biên bản.

      • Thời gian, địa điểm họp.

      • Thành phần tham dự, chủ toạ, thư kí.

      • Nội dung cuộc họp (diễn biến, tóm tắt các ý kiến, kết luận).

      • Chữ kí của chủ tịch và thư kí.

(Trang 153 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 1. Những trường hợp nào dưới đây cần ghi biên bản? Vì sao? Tên biên bản đó là gì?

a. Đại hội liên đội.

b. Họp lớp phổ biến kế hoạch tham quan một di tích lịch sử.

c. Bàn giao tài sản.

d. Đêm liên hoan văn nghệ.

e. Xử lí vi phạm pháp luật về giao thông.

g. Xử lí việc xây dựng nhà trái phép.

Trả lời

Trường hợp cần ghi biên bản Lí do ghi biên bản Tên biên bản
Đại hội liên đội Ghi lại chương trình và kết quả để làm bằng chứng thực hiện Biên bản đại hội liên đội
Bàn giao tài sản Ghi lại danh sách và tình trạng của tài sản lúc bàn giao để làm bằng chứng. Biên bản bàn giao tài sản

Xử lí vi phạm pháp luật về giao thông

Xử lí việc xây dựng nhà trái phép

Ghi lại tình hình vi phạm và cách xử lí để làm bằng chứng.

Biên bản xử lí vi phạm pháp luật về giao thông

Biên bản xử lí xây dựng nhà trái phép

(Trang 153 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 3. Dựa vào tranh và lời thuyết minh dưới tranh, mỗi em kể lại một đoạn câu chuyện

(Trang 153, 154 sgk)

Trả lời

Tranh 1: Chú bé Giô-dép bị chó dại cắn được đưa đến nhờ Lu-i Pa-xtơ cứu chữa. Nhìn vẻ đau đớn của em bé và đôi mắt đỏ đọc của người mẹ, lòng Pa-xtơ se lại.

Tranh 2: Đêm khuya, ông vẫn ngồi trầm ngâm suy nghĩ. Vắc xin chữa bệnh dại ông chế ra có tác dụng ở loài vật nhưng ông chưa thử nghiệm lên người bao giờ. Ông muốn cứu cậu bé nhưng còn lo lắng.

Tranh 3: Ngày hôm sau Pa-xtơ quyết định tiêm vắc-xin cho cậu bé, đây là loại vắc-xin có độc tính cao. Ông hồi hộp theo dõi.

Tranh 4: Pa-xtơ thức suốt đêm ròng để quyết định tiêm mũi thứ 10 cho em bé.

Tranh 5: Sau 7 ngày chờ đợi, Giô-dép vẫn bình yên và khỏe mạnh.

Tranh 6: Sau thành công vang dội ấy, rất nhiều bệnh nhân nhờ ông cứu chữa. Phòng thí nghiệm của ông trở thành viện Pa-xtơ – viện chống bệnh dại đầu tiên trên thế giới. Tượng đài Lu-i Pa- xtơ ở Viện chống dại mang tên ông.

(Trang 154 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 4.Kể lại toàn bộ câu chuyện và trả lời câu hỏi:

Câu chuyện muốn nói lên điều gì?

Trả lời

         Chú bé Giô-dép bị chó dại cắn được đưa đến nhờ Lu-i Pa-xtơ cứu chữa. Nhìn vẻ đau đớn của em bé và đôi mắt đỏ đọc của người mẹ, lòng Pa-xtơ se lại. Đêm khuya, ông vẫn ngồi trầm ngâm suy nghĩ. Vắc xin chữa bệnh dại ông chế ra có tác dụng ở loài vật nhưng ông chưa thử nghiệm lên người bao giờ. Ông muốn cứu cậu bé nhưng còn lo lắng. Ngày hôm sau Pa-xtơ quyết định tiêm vắc-xin cho cậu bé, đây là loại vắc-xin có độc tính cao. Ông hồi hộp theo dõi. Pa-xtơ thức suốt đêm ròng để quyết định tiêm mũi thứ 10 cho em bé. Sau 7 ngày chờ đợi, Giô-dép vẫn bình yên và khỏe mạnh. Từ thành công vang dội ấy, rất nhiều bệnh nhân nhờ ông cứu chữa. Phòng thí nghiệm của ông trở thành viện Pa-xtơ – viện chống bệnh dại đầu tiên trên thế giới. Tượng đài Lu-i Pa- xtơ ở Viện chống dại mang tên ông.

=>Câu chuyện nói lên sự tận tâm, yêu nghề và coi trọng mạng sống con người của vị lương y Pa -xtơ.

(Trang 154 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) Sưu tầm bài hát về cây lúa, hạt gạo.

Trả lời

Những bài hát về cây lúa, hạt gạo là:

Hát về cây lúa hôm nay

Bài ca cây lúa

Bài ca năm tấn

Mùa xuân làng lúa làng hoa

Hạt gạo làng ta

Tình ta biển bạc đồng xanh

Ngày mùa.....

   

Xem thêm các bài Soạn Tiếng Việt 5 chương trình VNEN hay khác:

Xem thêm các bài Để học tốt môn Tiếng Việt 5 hay khác:

Các chủ đề khác nhiều người xem


Giải bài tập lớp 5 sách mới các môn học