Ở người, sự hình thành nhóm máu ABO do ba allele IA, IB, IO thuộc cùng một locus

Câu 1 trang 82 sách bài tập Sinh học 12: Ở người, sự hình thành nhóm máu ABO do ba allele I^A, I^B, I^O thuộc cùng một locus phức hợp nằm trên nhiễm sắc thể số 9 quy định. Ba allele này quyết định tính chất kháng nguyên của hồng cầu và kháng thể của huyết thanh. Trong ba allele thì hai allele I^A và I^B là đồng trội, đồng thời trội hoàn toàn so với I^O. Do quan hệ trội lặn mà ba allele này tổ hợp trong các cơ thể lưỡng bội tạo thành sáu kiểu gene và bốn kiểu hình. Nhóm máu A được quy định bởi các kiểu gene I^AI^A và I^AI^O, nhóm máu B được quy định bởi các kiểu gene I^BI^B và I^BI^O, nhóm máu O được quy định bởi kiểu gene I^OI^O, nhóm máu AB được quy định bởi kiểu gene I^AI^B. Mỗi chủng tộc người, nếu ở trạng thái cân bằng di truyền sẽ có một tần số các loại nhóm máu nhất định.

a) Hôn nhân giữa những bố mẹ có kiểu gene như thế nào sẽ cho con cái có đủ bốn loại nhóm máu?

b) Biết tần số nhóm máu O ở quần thể người chiếm tỉ lệ 25 %. Tần số nhóm máu AB lớn nhất trong quần thể sẽ bằng bao nhiêu?

c) Quần thể người có sự cân bằng di truyền về các nhóm máu. Tỉ lệ nhóm máu O là 25 %, nhóm máu B là 39 %. Vợ và chồng đều có nhóm máu A. Tính xác suất để các con sinh ra có nhóm máu giống với bố mẹ của mình.

Lời giải:

a) Để đời con có đủ bốn loại nhóm máu thì trước tiên bố mẹ đều phải cho giao tử I^O để đảm bảo đời con có nhóm máu O, đồng thời bố và mẹ cũng phải cho đủ giao tử I^A và I^B để đảm bảo đời con xuất hiện các nhóm máu còn lại → Bố mẹ sẽ có kiểu gen I^AI^O và I^BI^O.

b)

- Ta có: I^OI^O = 0,25 → I^O = 0,5 → I^A + I^B = 0,5.

- I^AI^B lớn nhất khi I^A, I^B lớn nhất → I^A = I^B = 0,25.

→ I^AI^B = 2 × 0,25 × 0,25 = 12,5%.

c)

- Ta có: I^OI^O = 0,25 → I^O = 0,5.

- I^BI^B + I^BI^O = 0,39 → (I^B)² + 2 × 0,5 × I^B = 0,39 → I^B = 0,3 → I^A = 0,2.

→ Tỉ lệ nhóm máu A trong quần thể: I^AI^A = 0,2² = 0,04 và I^AI^O = 2 × 0,2 × 0,5 = 0,2 → Tổng tỉ lệ là 0,24.

- Vợ chồng đều có nhóm máu A sẽ có xác suất về kiểu gene là: I^AI^A = 0,04 : 0,24 = 1/6 và I^AI^O = 1 – 1/6 = 5/6.

→ Xác suất để cặp vợ chồng này sinh con có nhóm máu O:

5/6 × 5/6 × 1/4 = 25/144.

→ Xác suất để cặp vợ chồng này sinh con có nhóm máu giống mình:

1 - 25/144 = 82,64 %.

Lời giải SBT Sinh 12 Ôn tập Chương 3 hay khác:

• Câu 2 trang 82 sách bài tập Sinh học 12: Ở đậu Hà Lan, tính trạng màu sắc hoa do một gene có hai allele quy định, trong đó A quy định hoa màu tím và a quy định hoa màu trắng ....

• Câu 3 trang 83 sách bài tập Sinh học 12: Một trong những chiến lược của liệu pháp gene là đưa gene mới (gene liệu pháp) vào hệ gene của người bệnh nhờ các vector chuyển gene để thay thế cho các gene bệnh ....

Xem thêm các bài giải sách bài tập Sinh học lớp 12 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

• SBT Sinh học 12 Bài 14: Di truyền học người

• SBT Sinh học 12 Bài 15: Các bằng chứng tiến hoá

• SBT Sinh học 12 Bài 16: Quan niệm của Darwin về chọn lọc tự nhiên và hình thành loài

• SBT Sinh học 12 Bài 17: Thuyết tiến hoá tổng hợp hiện đại

• SBT Sinh học 12 Ôn tập Chương 4

• SBT Sinh học 12 Bài 18: Sự phát sinh sự sống

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 12 hay khác:

• Giải sgk Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
• Giải Chuyên đề Sinh 12 Chân trời sáng tạo
• Giải SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
• Giải lớp 12 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 12 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 12 Cánh diều (các môn học)