Lựa chọn trật tự từ trong câu - Ngữ văn lớp 8

Bài giảng: Lựa chọn trật tự từ trong câu - Cô Phạm Lan Anh (Giáo viên VietJack)

1. Định nghĩa:

   - Trong một cây có thể có nhiều cách sắp xếp trật tự từ, mỗi cách đem lại hiệu quả diễn đạt riêng.

   - Người nói (người viết) cần biết lựa chọn trật tự từ thích hợp với yêu cầu giao tiếp

2. Tác dụng:

   - Thể hiện thứ tự nhất định của sự vật, hiện tượng, hoạt động, đặc điểm (Như sắp xếp theo thứ bậc quan trọng của sự vật, thứ tự trước sau của hoạt động, trình từ quan sát của người nói)

   Ví dụ: Nhà em gồm 6 người: ông, bà, bố, mẹ, anh và em.

   Hôm qua, em lau nhà, nấu cơm, giặt quần áo và học bài.

   -Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật, hiện tượng.

   Ví dụ: Đẹp vô cùng, Tổ quốc ta ơi!

   -Liên kết câu này với câu khác trong văn bản.

   Ví dụ: Cùng lắm, nó có giở quẻ, hắn cũng chỉ đến đi ở tù. Ở tù, hắn coi là thường.

   -Đảm bảo sự hài hòa về ngữ âm của lời nói.

   Ví dụ: Cối xay tre, nặng nề quay, từ nghìn đời nay, xay nắm thóc.

   Trật tự các từ và cụm từ in đậm dưới có tác dụng gì?

   a. Tiếng Việt chúng ta phản ánh sự hình thành và trưởng thành của xã hội Việt Nam và của dân tộc Việt Nam, của tập thể nhỏ là gia đình, họ hàng, làng xóm và tập thể lớn là dân tộc, quốc gia.

(Phạm Văn Đồng)

   b.

Tỉnh lại em ơi, qua rồi cơn ác mộng

Em đã sống lại rồi, em đã sống!

Điện giật, dùi đâm, dao cắt, lửa nung

Không giết được em, người con gái anh hùng.

(Tố Hữu)

   c.

Tin vui chiến thắng trăm miền

Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về

Vui từ Đồng Tháp, An Khê

Vui lên Việt Bắc, đồi De, núi Hồng.

   d. Ca Huế có sôi nổi, tươi vui, có buồn cảm, bâng khuâng, có tiếc thương, ai oán...

   e. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên.

   f. Ruộng, tôi có năm sào. Tiền, tôi có rất nhiều.

   g. Quần áo được tôi giặt rồi.

   h. Thẻ của nó, người ta giữ. Hình của nó, người ta đã chụp rồi. (Nam Cao)

   i. Nắng chói sông Lô,ô tiếng hát.

Hướng dẫn làm bài

   a. Thể hiện thứ tự nhất định của sự vật, hiện tượng (Sắp xếp theo thứ tự tăng dần)

   b. Thể hiện thứ tự nhất định của sự vật, hiện tượng (Sắp xếp hành động dã man của giặc)

   c. Nhấn mạnh những địa danh làm nên chiến thắng lừng lẫy

   d. Thể hiện thứ tự nhất định của sự vật, hiện tượng (Sắp xếp từ vui đến buồn)

   e. Nhấn mạnh hành động nhân vật

   f. Nhấn mạnh nhằm tác dụng khoe khoang

   g. Nhấn mạnh hành động quần áo do tôi giặt

   h. Nhấn mạnh làm nổi bật tầm quan trọng của thẻ và hình đều bị người ta giữ.

   i. Nhằm tạo sự kết nối, âm hưởng ngân vang ( từ "Lô" hợp âm với "ô" trong cùng một câu.

Xem thêm các bài viết về Lý thuyết Tiếng Việt, Tập làm văn lớp 8 hay khác:

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 8 hay khác:


Giải bài tập lớp 8 sách mới các môn học