Hành động nói tiếp theo - Ngữ văn lớp 8

Trang trước Trang sau

Mỗi hành động nói có thể được thực hiện bằng kiểu câu có chức năng chính phù hợp với hành động đó (Cách dùng trực tiếp) hoặc bằng kiểu câu khác (Cách dùng gián tiếp)

- Câu nghi vấn thường dùng để hỏi

- Câu cầu khiến thường dùng để điều khiển, hứa hẹn

- Câu cảm thán thường dùng để bộc lộ cảm xúc

- Câu trần thuật thường dùng để trình bày

1. Hãy xác định mục đích nói của những câu sau đây bằng cách điền dấu (+) vào ô trống thích hợp:

(1) Xin bệ hạ hoàn gươm lại cho Long Quân.

(2) Đòi một cái máng cho lợn ăn không được à?

(3) Con này gớm thật!

(4) Mỗi câu “Chối này” chị Cốc lại giáng một mỏ xuống.

(5) Thầy em hãy cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột.

(6) Mày có muốn vào Thanh Hoá chơi với mẹ mày không?

(7) Nào tôi đâu biết cơ sự lại ra nông nỗi này!

(8) Phrăng ạ, thầy sẽ không mắng con đâu.

(9) Bẩm, dễ có khi đê vỡ!

(10) Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!

Mục đích	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Hỏi
Trình bày
Điều khiển
Hứa hẹn
Bộc lộ cảm xúc

2. Nối câu ở cột A cho phù hợp với hành động nói tương ứng ở cột B

A	B
1. Ôi Cà Mau!	a. Trình bày
2. Trâu của lão cày một ngày được mấy đường?	b. Bộc lộ tình cảm, cảm xúc
3. Một hôm, người chồng ra biển đánh cá.	c. Hỏi
4. Tôi sẽ giúp ông.	d. Điều khiển
5. Đi tìm lại con cá và đòi một cái nhà rộng.	e. Hứa hẹn

3. Các hành động nói ở những câu sau được thực hiện trực tiếp hay gián tiếp?

a. (1) Ông tưởng mày chết đêm qua, còn sống đấy à? (2) Nộp tiền sưu! (3) Mau!

b. (4) Các con ơi, đây là lần cuối cùng thầy dậy các con.(5) Lệnh từ Béc-lin là từ nay chỉ dạy tiếng Đức ở các trường vùng An- dát và Lo-ren... (6) Thầy giáo mới ngày mai sẽ đến. (7) Hôm nay là bài học Pháp văn cuối cùng của các con. (8) Thầy mong các con hết sức chú ý.

Hướng dẫn làm bài

Mục đích	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Hỏi		+				+
Trình bày				+					+
Điều khiển	+				+					+
Hứa hẹn								+
Bộc lộ cảm xúc			+				+

2. 1-b; 2-c; 3-a; 4-e; 5- d

*Câu*	*Hành động nói*	*Cách thực hiện*
(1)	trình bày	dùng câu nghi vấn *gián tiếp*
(2)	điều khiển	dùng câu cầu khiến *trực tiếp*
(3)	điều khiển	dùng câu cầu khiến *trực tiếp*
(4)	trình bày	dùng câu trần thuật *trực tiếp*
(5)	trình bày	dùng câu trần thuật *trực tiếp*
(6)	trình bày	dùng câu trần thuật *trực tiếp*
(7)	trình bày	dùng câu trần thuật *trực tiếp*
(8)	điều khiển	dùng câu trần thuậtgián tiếp

Xem thêm các bài viết về Lý thuyết Tiếng Việt, Tập làm văn lớp 8 hay khác:

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 8 hay khác:

Trang trước Trang sau

Giải bài tập lớp 8 sách mới các môn học