Ngôi kể trong văn tự sự - Ngữ văn lớp 6



Bài giảng: Ngôi kể và thứ tự kể trong văn tự sự - Cô Nguyễn Ngọc Anh (Giáo viên VietJack)

- Ngôi kể là vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng để kể chuyện.

- Văn tự sự thường có ba cách sử dụng ngôi kể.

   + Sử dụng ngôi thứ ba.

   + Sử dụng ngôi thứ nhất.

   + Phối hợp ngôi thứ ba và ngôi thứ nhất.

Bài 1: Hãy cho biết đoạn văn sau được kể theo ngôi thứ mấy?

       Con ngựa khôn ngoan

Một người Mường cứ mỗi tháng hai phiên đem các đồ vật ra chợ bán. Người ấy cưỡi ngựa, hai bên mình ngựa đeo hai cái giỏ đựng hàng đằng trước cổ đeo một cái bị, hễ bán được đồng tiền nào là bỏ ngay vào đấy.

Một hôm, người Mường đi qua nhà kia, bán được ít mộc nhĩ, rồi nhảy lên mình ngựa đi, nhưng thúc thế nào mà con ngựa cũng không chịu đi. Người ấy lại phải nhảy xuống, để xem con ngựa làm sao. Khi nhìn thấy cái bị thì sực nhớ ngay lại rằng bán mộc nhĩ quên chưa lấy tiền. Chắc con ngựa biết thế vì nó chưa nghe thấy tiếng tiền bạc bỏ vào bị.

Quả nhiên, lúc đòi tiền bỏ vào bị rồi, con ngựa lại rảo bước đi ngay. Thế nó có khôn ngoan không?

       (Trích Quốc văn giáo khoa thư)

Gợi ý

b. Kể chuyện theo ngôi thứ nhất

Khi tự xưng là “tôi” kể theo ngôi thứ nhất, người kể có thể trực tiếp kể ra những gì mình nghe, mình thấy, mình trải qua, có thể trực tiếp nói lên tâm tư, tình cảm của mình. “Tôi” trong tác phẩm có thể là chính tác giả, cũng có thể là một người nào đó.

Bài 2: Em hãy tưởng tượng và kể lại truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy theo ngôi thứ nhất?

Gợi ý:

Tham khảo bài viết sau:

Ta là Lang Liêu, vốn là con trai thứ mười tám của vua Hùng. Vì mẹ mất sớm, nên một mình ta lủi thủi với ruộng vườn để làm ra hạt lúa, củ khoai nuôi thân. So với các hoàng tử khác, ta là người thiệt thòi hơn cả.

Một hôm cha gọi tất cả các con và triều để chầu, cha đã già sức khỏe không còn được tốt nên muốn truyền ngôi nhưng cha ta có tận hai mươi người con trai nên không biết chọn ai cho xứng đáng. Nhân lễ Tiên Vương, ai làm vừa lòng cha ta thì cha sẽ cho người ấy ngôi báu

Những hoàng tử anh em của ta ai ai cũng đua nhau làm cỗ thật hậu, sơn hào hải vị trên núi, dưới biển thật ngon đem về lễ Tiên Vương. Còn ta, nhìn quanh nhà cũng chỉ có mỗi khoai, lúa là nhiều. Nhưng ta thấy khoai lúa thì tầm tường quá, biết làm sao bây giờ? Một hôm, ta thiếp đi thì thấy thần hiện lên báo mộng. Thần nói với ta là lấy chính những sản phẩm mà mình làm ra để làm bánh. Thần bày cho làm hai thứ một loại hình vuông một loại hình tròn, bên ngoài là gạo nếp và bên trong là thịt mỡ, hành...

Đến ngày lễ Tiên Vương có biết bao thứ sơn hào hải vị, những nem công chả phụng. Vua cha nếm tất cả các món với thái độ điềm tĩnh, nhưng đến cái mâm gỗ sơn son của ta thì người cầm từng chiếc bánh lên và suy nghĩ rất lâu. Rồi người tươi tỉnh mặt mày gọi các quần thần lại chia mỗi người mỗi miếng. Ai cũng tấm tắc khen ngon. Cuối cùng vua cha của ta nói:Ta sẽ nối ngôi cha xin Tiên Vương chứng giám.

Đúng vậy, kể từ hôm lên ngôi ta đã truyền trong dân gian tục lệ ấy – tục lệ làm bánh chưng, bánh giầy mỗi khi Tết đến.

Xem thêm tài liệu Ngữ văn lớp 6 phần Tiếng Việt và Tập làm văn chọn lọc, hay khác:

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn lớp 6 hay khác:




Giải bài tập lớp 6 sách mới các môn học