Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh - Ngữ văn lớp 10

1. Xét ngữ liệu: Bưởi Phúc Trạch (SGK Ngữ văn 10, tập 1. Tr.167)

- Đối tượng thuyết minh: bưởi Phúc Trạch- Một loại trái cây nổi tiếng.

- Mục đích thuyết minh: Giúp người đọc (người nghe) nhận biết được đặc điểm và giá trị của bưởi Phúc Trạch.

- Nội dung thuyết minh:

+ Các loại bưởi nổi tiếng của Việt Nam.

+ Đặc điểm của bưởi Phúc Trạch: hình dáng quả, đặc điểm vỏ, cùi bưởi; vẻ ngon lành, hấp dẫn của múi bưởi, tép bưởi.

+ Giá trị và sự bổ dưỡng của bưởi.

+ Danh tiếng của bưởi Phúc Trạch.

- Cách sắp xếp các ý:

+ Quan hệ không gian: từ ngoài vào trong.

+ Quan hệ lôgíc: các phương diện khác nhau của quả bưởi (hình dáng, vỏ, múi tép, màu sắc, hương vị, cảm giác).

+ Quan hệ nhân - quả: giá trị → danh tiếng của bưởi Phúc Trạch.

⇒ Quan hệ hỗn hợp.

- Cơ sở sắp xếp: Do mục đích thuyết minh

2. Các hình thức kết cấu:

- Theo trình tự thời gian.

- Theo trình tự không gian.

- Theo trình tự lôgíc.

- Theo trình tự hỗn hợp.

1. Nếu cần thuyết minh về bài Tỏ lòng của Phạm Ngũ Lão, em sẽ chọn hình thức thuyết minh nào?

Trả lời:

- Hình thức kết cấu: hỗn hợp.

- Nội dung thuyết minh:

+ Giới thiệu về tác giả Phạm Ngũ Lão- một người văn võ toàn tài, một vị tướng giỏi, trước là môn khách sau là con rể của Trần Quốc Tuấn.

+ Giới thiệu về nội dung bài thơ:

Hai câu đầu: Vẻ đẹp, sức mạnh của con người và quân đội nhà Trần đồng thời là bức chân dung tự họa của dũng tướng Phạm Ngũ Lão.

Hai câu sau: Chí làm trai và tâm tình của tác giả

2. Nếu phải thuyết minh về di tích Côn Sơn, em sẽ chọn giới thiệu những nội dung nào?

Trả lời:

Nội dung thuyết minh cơ bản về di tích Côn Sơn:

- Nguồn gốc

- Đường đến, địa điểm.

- Khung cảnh thiên nhiên sơn thuỷ hữu tình.

- Cụm di tích văn hóa: chùa Hun và đền thờ Nguyễn Trãi.- Vài nét về thời gian ở ẩn của Nguyễn Trãi ở Côn Sơn.

- Các lễ hội và hoạt động thăm quan du lịch ở Côn Sơn hàng năm...

Xem thêm tài liệu Ngữ văn lớp 10 phần Tiếng Việt và Tập làm văn chọn lọc, hay khác:

Đã có lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

Giải bài tập lớp 10 sách mới các môn học