Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11 (Chuyên đề dạy thêm Hóa 11)

Tài liệu Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ Hóa học lớp 11 gồm các dạng bài tập từ cơ bản đến nâng cao với phương pháp giải chi tiết và bài tập tự luyện đa dạng giúp Giáo viên có thêm tài liệu giảng dạy Hóa học 11.

Xem thử

Chỉ từ 450k mua trọn bộ Chuyên đề dạy thêm Hóa học 11 (cả 3 sách) bản word có lời giải chi tiết:

I. Thuyết cấu tạo hóa học

Năm 1861, Butlerov (Bút – lê – rốp) đưa ra khái niệm cấu tạo hóa học và thuyết cấu tạo hóa học bao gồm những luận điểm chính sau:

1) Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị và theo một thứ tự nhất định. Thứ tự liên kết đó gọi là cấu tạo hóa học. Sự thay đổi thứ tự liên kết đó sẽ tạo ra chất khác.

2) Trong hợp chất hữu cơ, carbon có hóa trị IV. Các nguyên tử carbon không chỉ liên kết với nguyên tử của nguyên tố khác mà còn có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch carbon gồm: mạch hở, (mạch hở không phân nhánh, mạch hở phân nhánh), mạch vòng (mạch vòng không phân nhánh, mạch vòng phân nhánh).

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

3) Tính chất của chất phụ thuộc vào thành phần phân tử và cấu tạo hóa học. Các nguyên tử trong phân tử có ảnh hưởng qua lại lẫn nhau.

II. Công thức cấu tạo

1. Khái niệm

Công thức cấu tạo biểu diễn cách liên kết và thứ tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

2. Cách biểu diễn cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

3) CÁC LOẠI LIÊN KẾT TRONG HCHC

a) Liên kết đơn (hay liên kết σ): được biểu diễn bằng 1 gạch liên kết

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

b) Liên kết đôi: gồm 1 liên kết π và 1 liên kết σ: được biểu diễn bằng 2 gạch liên kết.

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

c) Liên kết ba: Bao gồm 2 liên kết π và 1 liên kết σ: được biểu diễn bằng 3 gạch liên kết

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

4. ĐỘ BẤT BÃO HÒA (k)

- Đặc trưng cho độ chưa no của hợp chất hữu cơ (k = số liên kết π + số vòng).

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

III. Đồng phân

- Khái niệm: Những hợp chất hữu cơ khác nhau nhưng có cùng công thức phân tử được gọi là các chất đồng phân của nhau.

- Đồng phân cấu tạo: đồng phân mạch carbon, đồng phân loại nhóm chức, đồng phân vị trí nhóm chức.

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

- Ngoài đồng phân cấu tạo, các hợp chất hữu cơ còn có đồng phân hình học đồng phân quang học. Các loại đồng phân này có cấu tạo giống nhau, chỉ khác nhau vị trí không gian của nguyên tử, nhóm nguyên tử trong phân tử.

+ Điều kiện có đồng phân hình học (đp Cis – Trans):

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

IV. Đồng đẳng

- Khái niệm: Các chất hữu cơ có tính chất hóa học tương tự nhau và thành phần phân tử hơn kém nhau một hay nhiều nhóm CH2 được gọi là các chất đồng đẳng của nhau, chúng hợp thành một dãy đồng đẳng.

Ví dụ:

Dãy đồng đẳng

Công thức chung

Một số hợp chất tiêu biểu

Alkane

CnH2n+2 (n ≥1)

CH4, C2H6, C3H8,…

Alcohol no, đơn chức, mạch hở

CnH2n+2O (n ≥1)

CH3OH, C2H5OH, C3H7OH,…

Aldehyde no, đơn chức, mạch hở

CnH2nO (n ≥1)

HCHO, CH3CHO, C2H5CHO,…

Câu 1:      Xác định số liên kết σ và số liên kết π trong các chất sau

1) CH3 – CH2- CH=CH2

2) CH≡C – CH3

3) CH3CH(CH3)-CH=CH-CH3.

4) CH2 = CH – CH = CH2

5) CH3 – CH2-OH.

Hướng dẫn giải:

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

Câu 2:      Cho các chất sau, chỉ ra những chất thuộc cùng dãy đồng đẳng: CH4, C3H6, C5H10, C3H8, C2H4, C2H2, C4H8, C3H4, C4H6, C5H12, C5H8.

Hướng dẫn giải:

CH4, C3H8, C5H12 cùng thuộc 1 dãy đồng đẳng.

C2H4, C3H6, C5H10, C4H8 cùng thuộc 1 dãy đồng đẳng.

C2H2, C3H4, C4H6, C5H8 cùng thuộc 1 dãy đồng đẳng.

Câu 3:      Cho các chất sau, chỉ ra những chất là đồng phân của nhau:

(1) CH3-CH2-OH; (2) CH3-CH2-CH=CH2; (3) CH3-O-CH3; (5) CH3-CH2-CH­2-CH3;

(6) CH2 = CH(CH­3)CH3; (7) CH3CH(CH3)CH3; (8) CH3-CH=CH-CH3.

Hướng dẫn giải:

Những chất là đồng phân của nhau: (1) và (3); (2), (6) và (8); (5) và (7).

Câu 4:      Xác định độ bất bão hòa (k) của:

Công thức

C2H4

C5H8

C4H4

C6H6

C7H8

C6H10

C7H10

k

 

 

 

 

 

 

 

Công thức

C9H12

C3H6O

C4H6O2

C5H10O

C6H12O6

C5H8O

C8H8O2

k

 

 

 

 

 

 

 

Công thức

C2H4Br2

C3H5Br

C3H4Br2

C5H8O2

C9H8O2

C5H12O2

C10H14O2

k

 

 

 

 

 

 

 

Công thức

CH7Cl

C12H22O11

C6H8O2

C4H7ClBr2

C4H6O4

C4H6ClBr

C5H5Cl3

k

 

 

 

 

 

 

 

Hướng dẫn giải:

Công thức

C2H4

C5H8

C4H4

C6H6

C7H8

C6H10

C7H10

k

1

2

3

4

4

2

3

Công thức

C9H12

C3H6O

C4H6O2

C5H10O

C6H12O6

C5H8O

C8H8O2

k

4

1

2

1

1

2

5

Công thức

C2H4Br2

C3H5Br

C3H4Br2

C5H8O2

C9H8O2

C5H12O2

C10H14O2

k

0

1

1

2

6

1

4

Công thức

CH7Cl

C12H22O11

C6H8O2

C4H7ClBr2

C4H6O4

C4H6ClBr

C5H5Cl3

k

1

2

3

0

3

2

2

Câu 5:      Cho các chất sau:

CH3CH2OH (a); CH3CH2CH2OH (b); (CH3)2CHOH (c); (CH3)2CHCH2OH (d);

(CH3)2CHCH2CH2OH (e); (CH3)3COH (g); HOCH2CH2OH (h).

Những chất nào thuộc dãy đồng đẳng CH3OH (methanol)?

Hướng dẫn giải:

Những chất thuộc dãy đồng đẳng của CH3OH là (a), (b), (d), (e), (g).

Câu 6:      Viết công thức cấu tạo thu gọn dạng mạch hở có thể có của các hợp chất hữu cơ ứng với công thức phân tử

a) C3H8O. b) C4H8. c) C3H6Cl2

Hướng dẫn giải:

a) CH3-CH2-CH2-OH; CH3-CH(OH)-CH3; CH3-O-CH2-CH3.

b) CH2=CH – CH2 – CH3; CH3- CH = CH – CH3; CH2=CH(CH3)-CH3.

c) CH3-CH2-CHCl2; CH3-CCl2-CH3;

CH2Cl-CHCl-CH3; CH2Cl-CH2-CH2Cl.

Câu 7:      Hãy cho biết có loại mạch carbon nào trong công thức cấu tạo của các chất sau đây.

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

Hướng dẫn giải:

a) Mạch thẳng.

b) Mạch nhánh.

c) Mạch vòng.

Câu 8:      Hãy cho biết dạng mạch carbon tương ứng với các chất sau:

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

Hướng dẫn giải:

- Mạch hở không phân nhánh: (A), (E).

- Mạch hở phân nhánh: (B), (C).

- Mạch vòng không phân nhánh: (F)

- Mạch vòng phân nhánh: (D).

Câu 9:      Viết công thức cấu tạo thu gọn, CTPT của những hợp chất hữu cơ sau:

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

Hướng dẫn giải:

(A) CH≡C-CH=CH2; (B) CH2OH-CHOH-CHOH-CHOH-CHO

(C) CH3-CH(NH2)-COOH;

Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ lớp 11

................................

................................

................................

Xem thử

Xem thêm Chuyên đề dạy thêm Hóa học lớp 11 các chủ đề hay khác:


Giải bài tập lớp 11 sách mới các môn học