Bài 26.15 trang 75 SBT Vật Lí 12



Bài 26.15 trang 75 Sách bài tập Vật Lí 12: Một lăng kính thuỷ tinh có tiết diện thẳng là một tam giác đều, được đặt trong không khí. Chiếu vào lăng kính một dải sáng màu rất mỏng, sao cho mặt phẳng của dải sáng song song với cạnh của góc chiết quang và rất gần cạnh này. Dải sáng này có ba thành phần đơn sắc là : đỏ, lam, và tím. Góc tới của các tia sáng trong dải được chọn sao cho góc lệch của tia lam có giá trị cực tiểu.

Chiết suất của lăng kính đối với ba ánh sáng đơn sắc này là : nđỏ = 1,5140; nlam = 1,5230 và ntím = 1,5318.

Quang phổ của dải sáng được thu trên một màn ảnh đặt vuông góc với mặt phẳng của dải sáng và cách cạnh A của lăng kính 2 m. Tính các khoảng cách giữa vạch đỏ và vạch lam và giữa vạch lam và vạch tím trong quang phổ này.

Lời giải:

Gọi H là giao điểm của đường kéo dài tia tới với màn ảnh (H.26.1G).

Giải sách bài tập Vật Lí 12 | Giải sbt Vật Lí 12

Ta có: AH = 2 m.

Ta hãy tính góc lệch của tia lam.

Vì góc lệch của tia lam là cực tiểu nên

r1 = r2 = A/2 = 30o

sini1 = n1sinr1 = 1,525.0,5 = 0,7615

⇒ i1 = 49,5966o = i2

Dlam min = i1 + i2 - A = 39,193o

Gọi L là giao điểm của tia lam với màn ảnh, ta có :

HL = AHtanDlam min = 2tan39,193o = 1,631 m

Ta hãy tính góc lệch của tia đỏ.

Giải sách bài tập Vật Lí 12 | Giải sbt Vật Lí 12

r1 = 30,199o ; r2 = A - r1 = 60 - 30,199 = 29,801o

sini2 = nđsinr2 = 1,5140. sin29,801o = 0,75244 ⇒ i2 = 48,802o

Dđ = i1 + i2 - A = 49,5966o + 48,802o - 60o = 38,3986o

Gọi Đ là vết của tia đỏ trên màn ảnh, ta có :

HĐ = AH tanDđ = 2.tan38,3986o = 1,585 m

Tương tự, đối với tia tím, ta có :

Giải sách bài tập Vật Lí 12 | Giải sbt Vật Lí 12

r1 = 29,810o ; r2 = A - r1 = 60o - 29,810o = 30,19o

sini2 = ntsinr2 = 1,5318.sin30,19o = 0,7703 ⇒ i2 = 50,381o

Dt = i1 + i2 - A = 49,5966o + 50,381o - 60o = 39,977o

Gọi T là vết của tia tím trên màn ảnh, ta có :

HT = AH tanDt = 2. 0,834 = 1,668 m

Khoảng cách giữa vạch đỏ và vạch lam :

HL - HĐ = 1,631 - 1,585 = 0,046 m = 4,6 cm

Khoảng cách giữa vạch lam và vạch tím :

HT - HL = 1,668 - 1,631 = 0,037 m = 3,7 cm.

Các bài giải sách bài tập Vật Lí 12 (SBT Vật Lí 12) khác:


bai-26-cac-loai-quang-pho.jsp


Các loạt bài lớp 12 khác