Giải bài tập Vật Lí lớp 7 Bài 9: Tổng kết chương 1: Quang học

I - TỰ KIỂM TRA

Bài 1 trang 25 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 14:41): Chọn câu trả lời đúng cho câu hỏi:"Khi nào ta nhìn thấy một vật ?"

A. Khi vật được chiếu sáng;

B. Khi vật phát ra ánh sáng;

C. Khi có ánh sáng từ vật truyền vào mắt ta;

D. Khi có ánh sáng từ mắt ta chiếu sáng vật

Hướng dẫn giải:

Chọn C

Bài 2 trang 25 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 15:31): Chọn câu phát biểu đúng trong các câu dưới đây nói về ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng:

A. Ảnh ảo bé hơn vật và ở gần gương hơn vật

B. Ảnh ảo bằng vật và cách gương một khoảng bằng khoảng cách từ vật đến gương.

C. Ảnh hứng được trên màn và lớn bằng vật;

D. Ảnh không hứng được trên màn và bé hơn vật

Hướng dẫn giải:

Chọn B

Bài 3 trang 25 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 16:22): Định luật truyền của ánh sáng:

Trong môi trường... và...., ánh sáng truyền đi theo...

Hướng dẫn giải:

Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.

Bài 4 trang 25 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 17:26): Tia sáng khi gặp gương phẳng thì bị phản xạ lại theo định luật phản xạ ánh sáng:

a) Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với... và đường...

b) Góc phản xạ bằng ...

Hướng dẫn giải:

a) Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến.

b) Góc phản xạ bằng góc tới.

Bài 5 trang 25 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 18:14): Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng là ảnh gì ? Độ lớn của ảnh và khoảng cách từ ảnh đến gương thế nào so với độ lớn của vật và khoảng cách từ vật đến gương ?

Hướng dẫn giải:

Ảnh ảo, có độ lớn bằng vật, cách gương một khoảng bằng khoảng cách từ vật tới gương.

Bài 6 trang 25 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 19:38): Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi có những tính chất gì giống và khác với ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng ?

Hướng dẫn giải:

Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi giống ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng ở tính chất đều là ảnh ảo; khác ở tính chất, ảnh tạo bởi gương cầu lồi nhỏ hơn ảnh tạo bởi gương phẳng.

Bài 7 trang 25 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 21:32): Khi vật ở khoảng nào thì gương cầu lõm cho ảnh ảo ? Ảnh này lớn hơn hay nhỏ hơn vật ?

Hướng dẫn giải:

Khi một vật ở gần sát gương cầu lõm ảnh của vật này qua gương lớn hơn vật.

Bài 8 trang 25 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 22:46): Viết ba câu có nghĩa, trong mỗi câu có bốn cụm từ chọn trong bốn cột dưới đây.

Video Giải bài tập Vật Lí 7 | Soạn Vật Lí 7

Hướng dẫn giải:

- Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật.

- Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi không hứng được trên màn chắn và bé hơn vật.

- Ảnh ảo tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn và lớn bằng vật.

Bài 9 trang 25 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 26:54): Cho một gương phẳng và một gương cầu lồi cùng kích thước. So sánh vùng nhìn thấy của chúng khi đặt mắt ở cùng một vị trí so với các gương.

Hướng dẫn giải:

Vùng nhìn thấy trong gương cầu lồi lớn hơn vùng nhìn thấy trong gương phẳng có cùng kích thước.

II - VẬN DỤNG

Bài C1 trang 26 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 29:21): Có hai điểm sáng S₁, S₂ đặt trước gương phẳng hình 9.1.

a. Hãy vẽ ảnh của mỗi điểm tạo bởi gương.

b) Vẽ hai chùm tia tới lớn nhất xuất phát từ S₁, S₂, và hai chùm tia phản xạ tương ứng trên gương.

c) Để mắt trong vùng nào sẽ nhìn thấy đồng thời ảnh của cả hai điểm sáng trong gương? Gạch chéo vùng đó.

Hướng dẫn giải:

a) Vẽ ảnh:

Vì ảnh và vật đối xứng nhau qua gương nên ta xác định ảnh của hai điểm sáng S₁ và S₂ bằng cách sau:

- Xác định ảnh S’₁ của S₁ bằng cách dựng S₁H₁ vuông góc với gương, trên tia đối của tia H₁S₁ lấy điểm S’₁ sao cho S’₁H₁ = S₁H₁.S’₁ là ảnh của S₁ qua gương cần vẽ.

- Tương tự ta xác định được ảnh S’₂ của S₂ qua gương.

b) Từ S₁, S₂ ta vẽ hai chùm tia sáng sao cho hai tia ngoài cùng đến hai mép IK của gương, khi đó hai tia tới từ S₁ và S₂ cho chùm tia phản xạ có đường kéo dài đi qua ảnh của chúng.

c) Để mắt quan sát được cả hai ảnh S’₁ và S’₂ của hai điểm sáng trong gương thì mắt phải đặt tại vùng giao nhau của vùng nhìn thấy ảnh S’₁ (là vùng R₁IKR’₁) và vùng nhìn thấy ảnh S’₂ (là vùng R₂IKR’₂). Hai vùng này giao nhau tạo thành vùng R₂IKR’₁ (là vùng gạch chéo), mắt đặt tại vùng này sẽ nhìn thấy đồng thời hai ảnh của hai điểm sáng.

Bài C2 trang 26 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 39:13): Một người đứng trước ba cái gương (gương phẳng, gương cầu lồi gương cầu lõm), cách các gương một khoảng bằng nhau. Quan sát ảnh ảo của mình trong ba gương sẽ thấy chúng có tính chất gì giống nhau, khác nhau.

Hướng dẫn giải:

- Giống nhau: Các ảnh nhìn thấy trong ba gương (phẳng, lồi, lõm) đều là ảnh ảo.

- Khác nhau:

+ Ảnh ảo tạo bởi gương phẳng bằng người đứng trước gương.

+ Ảnh tạo bởi gương cầu lồi bé hơn người đứng trước gương.

+ Ảnh tạo bởi gương cầu lõm lớn hơn người đứng trước gương.

Bài C3 trang 26 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 40:56): Có bốn học sinh đứng ở bốn vị trí quanh một cái tủ đứng như trong hình 9.2. Hãy chỉ ra những cặp học sinh có thể nhìn thấy nhau. Đánh dấu vào bảng sau đây những cặp đó.