Giáo án GDCD 11 Bài 8: Chủ nghĩa xã hội (tiết 2)

* Bước 1: GV hướng dẫn HS nghiên cứu tài liệu tìm hiểu nội dung mục 2.

- GVDL: Bàn về CNXH, Mác - Lê Nin đã khẳng định:" Tất cả các dân tộc đều sẽ đi lên CNXH.Đó là điều không thể tránh khỏi và đều phải trãi qua một thời kì quá độ, thời kì quá độ lên CNXH".

* Bước 1: GV đặt câu hỏi

- GV: Em hãy cho biết có mấy hình thức quá độ đi lên CNXH?

- GV nêu 2 hình thức quá độ.

- GV: * Theo em, sau khi hoàn thành CM DTDCND đất nước thống nhất thì ở nước ta đã có CNXH chưa? Tại sao?

(Vì:

 + Chưa có nền đại công nghiệp – cơ sở vc – kt của CNXH.

 + Chế độ công hữu về TLSX chủ yếu giữ vai trò chủ đạo trong nền KT quốc dân cũng phải qua một quá trình cải tạo và xd mới có được.)

* Để có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc và không còn bị bóc lột, chúng ta phải xd chế độ xh nào? Tại sao?

* Tại sao nói, nước ta quá độ lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN là sự lựa chọn đúng đắn của Đảng và nhân dân ta?

- HS: Đại diện trả lời, bổ xung.

- GV: N/xét, bổ xung, kết luận.

- Bỏ qua chế độ TBCN là bỏ qua việc thiết lập vị trí thống trị của QHSX và KTTT TBCN ( bỏ qua những mặt tiêu cực), nhưng tiếp thu, kế thừa những thành tựu mà nhân loại đã đạt được dưới chế độ TBCN (về KH và CN, để phát triển nhanh LLSX, xd nền KT hiện đại).

- GVDL:Thời kì quá độ lên CNXH ở nước ta là sự tồn tại đan xen lẫn nhau giữa những yếu tố của xã hội mới- XHXHCN đang được xây dựng và những tàn dư của xã hội cũ trên các lĩnh vực của đười sống xã hội.

GV: * Trong th/kì quá độ ở nước ta có tồn tại cái cũ, cái lạc hậu không? Cho vd minh hoạ?

(VD: Những tàn dư, tư tưởng của xh PK, như những hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan...đan xen với nhân tố của xh mới đang xây dựng)

2. Quá độ lên CNXH ở nước ta

a) Tính tất yếu khách quan đi lên CNXH ở Việt Nam

* Hai hình thức quá độ đi lên CNXH là:

- Một là: Qúa độ trực tiếp từ CNTB lên CNXH.

- Hai là: Qúa độ gián tiếp từ xã hội tiền tư bản chủ nghĩa CNXH bỏ qua giai đoạn phát triển chế độ TBCN.

- Khi đất nước thống nhất thì ở nước ta chưa có CNXH với đầy đủ và hoàn chỉnh những đặc trưng của nó.

- Để có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc và không còn bị bóc lột, chúng ta phải xd chế độ xh XHCN.

Vì:

 + Chỉ có đi lên CNXH thì đất nước mới thực sự độc lập.

 + Chỉ có CNXH mới xoá bỏ tận gốc cơ sở sinh ra bóc lột (chế độ tư hữu về TLSX).

 + Giải phóng người lđ khỏi áp bức, bóc lột, đưa họ từ người nô lệ trở thành người làm chủ xh; mới đem lại cuộc sông ấm no, tự do và hạnh phúc; mọi người có điều kiện phát triển toàn diện.

⇒ Như vậy tất yếu đi lên CNXH bỏ qua giai đoạn phát triển TBCN là sự lựa chọn đúng đắn của Đảng và nhân dân ta là xu thế phát triển tất yếu của thời đại.

* Theo em, nền KT nước ta hiện nay có đặc điểm gì? Cho vd minh hoạ?

* Trong lĩnh vực tư tưởng, VH có còn tồn tại những tư tưởng, VH lạc hậu không? Cho vd minh hoạ?

* Trong XH có còn tồn tại nhiều g/c, tầng lớp không? Tại sao như vậy? Q/hệ giữa các g/c thế nào?

- HS: Đại diện trả lời, bổ xung.

- GV: N/xét, bổ xung, kết luận.

b) Đặc điểm thời kì quá độ lên CNXH ở nước ta

- Chính trị: Vai trò lãnh đạo của Đảng ngày càng được tăng cường, NN ngày càng được củng cố và hoàn thiện.

- Kinh tế: Tồn tại nền KT HH nhiều thành phần, theo định hướng XHCN; KT Nhà nước giữ vai trò chủ đạo

- Tư tưởng, VH: còn tồn tại những tư tưởng, VH lạc hậu, những tàn dư, tư tưởng của xh cũ. (HS tự nêu VD)

- XH : còn tồn tại nhiều g/c, tầng lớp. Đời sống nd còn chênh lệch,vẫn còn sự khác biệt giữa lđ trí óc và chân tay.

- KL: Thời kì quá độ lên CNXH còn tồn tại nhiều yếu tố khác nhau, thậm chí đối lập nhau, ảnh hưởng lẫn nhau. Cùng những bước tiến trong quá trình xd CNXH, các nhân tố tích cực của CNXH ngày càng phát triển và chi phối mọi lĩnh vực của đời sống xh đảm bảo CNXH được xd thành công.